Στη συνεδρίαση δεν παρευρέθηκε η Κ. Περιστέρη

Με θετικό πρόσημο «πέρασαν» από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο οι μελέτες για την εξασφάλιση των πρανών, την αποστράγγιση των υδάτων, τη συντήρηση επιχρισμάτων, αλλά και των τριών δαπέδων του ταφικού μνημείου στον λόφο Καστά στην Αμφίπολη.

Κυρίως, όσον αφορά τη μελέτη για την εκτέλεση των χωματουργικών εργασιών που θα εξασφαλίσουν τα πρανή γύρω από τον λόφο-τύμβο, τα μέλη του ΚΑΣ τη χαρακτήρισαν «άρτια και ταχύτατη», δεδομένου και του χρόνου σύνταξής της, καθώς η αρμόδια ομάδα εργασίας για την εκπόνηση του έργου προστασίας, αποκατάστασης και τελικής ανάδειξης του μνημείου συστάθηκε τον Μάιο του 2015.

Στη συνεδρίαση δεν παρευρέθηκε η ανασκαφέας του μνημείου, προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών, Κατερίνα Περιστέρη, λόγω ξαφνικής αδιαθεσίας που την οδήγησε σε τριήμερη αναρρωτική άδεια. Ωστόσο, η ίδια, με έγγραφό της, ζήτησε να αναβληθεί η συζήτηση για τις χωματουργικές εργασίες και τη διευθέτηση απορροής των ομβρίων, καθώς, όπως διατύπωσε, επιθυμούσε να τοποθετηθεί καλύτερα στα παραπάνω. Ταυτόχρονα, εξέφρασε τις επιφυλάξεις της στην προτεινόμενη κατάχωση τμήματος του περιβόλου (που δεν αφορά το μαρμάρινο τμήμα, αλλά 100 μ. πωρόλιθου στα δυτικά του μνημείου).

Όμως, τόσο ο αρχιτέκτονας του μνημείου, Μιχάλης Λεφαντζής, όσο και η συντονίστρια της ομάδας εργασίας για το μνημείο, γενική διευθύντρια Αναστήλωσης του ΥΠΠΟ, Ευγενία Γατοπούλου, έκαναν σαφές ότι το θέμα δεν χωράει αναβολή.

«Δεν πρέπει να καθυστερήσουμε, δεν έχουμε περιθώριο. Οφείλουμε να προλάβουμε τον χειμώνα και να στηρίξουμε το μνημείο, αλλιώς δεν θα αντέξει», δήλωσε, μεταξύ άλλων, η κα Γατοπούλου, η οποία επεσήμανε ότι η ομάδα εργασίας έχει ενστερνιστεί την αγωνία της κας Περιστέρη για την προστασία του μνημείου και γι’ αυτόν τον λόγο έχει επιδοθεί σε «αγώνα δρόμου» για να προλάβει. «Με βάση τα στοιχεία που θα τεκμηριώσουμε με τις μελέτες αυτές, θα μπορέσουμε να εκπονήσουμε τις οριστικές, οι οποίες στοχεύουν στην ανάδειξη του μνημείου. Η συγκεκριμένη μελέτη, που είναι πλήρης από πλευράς τεκμηρίωσης και υπολογισμών, θέλουμε να εξεταστεί στο ΚΑΣ για να κερδίσουμε χρόνο. Δεν πρέπει να αναβληθεί», τόνισε.

Στο μεταξύ, είχαν προηγηθεί κάποιες διαπιστώσεις ως προς το μνημείο, τις οποίες διατύπωσε η αναπληρώτρια γγ ΥΠΠΟ, Μαρία Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη: «Το μνημείο του λόφου-τύμβου Καστά είναι εξαιρετικό, μοναδικό μνημείο της Μακεδονίας, όπως αποδέχονται όλοι οι επιστήμονες, αλλά και οι πολιτικές ηγεσίες μέχρι σήμερα, ο πρώην αναπληρωτής υπουργός και η νέα υπουργός. Ανεξάρτητα από την ανασκαφική προσέγγιση και την ταχύτητα αποκάλυψής του, καλούμαστε σήμερα να γνωμοδοτήσουμε για άμεσα μέτρα προστασίας, μετά τις πολύ εκτεταμένες εργασίες αποχωμάτωσης για την αποκάλυψη όλου του περιβόλου και τη διατάραξη της ισορροπίας του μνημείου», ανέφερε η κα Βλαζάκη, κάνοντας, παράλληλα, μία αναδρομή στις μέχρι τώρα ενέργειες οι οποίες, όπως επεσήμανε, έγιναν «σύμφωνα με τις αρχές της εθνικής δεοντολογίας και τη διεθνή εμπειρία που διέπουν τις επεμβάσεις σε μνημεία και με ορθή διοικητική διαδικασία τηρώντας το νομικό πλαίσιο».

Επίσης, κατέστησε σαφές ότι το έργο που απαιτείται για την προστασία, αποκατάσταση και ανάδειξη του μνημείου είναι συνολικά τεράστιο, πως μέλημα του ΥΠΠΟ είναι η ολοκληρωμένη προστασία του σε μόνιμη βάση και όχι η εφήμερη αντιμετώπισή του και ότι τα μέτρα που λαμβάνονται δεν έχουν εντελώς προσωρινό χαρακτήρα, αλλά αφορούν μελέτες υψηλής εξειδίκευσης, με ιδιαίτερες απαιτήσεις, πολύ αναλυτικές και εμπεριστατωμένες. Πληροφόρησε, δε, ότι έχουν εξασφαλιστεί 260.000 ευρώ, ποσό που άρχισε να εκταμιεύεται μετά την άρση της αδυναμίας πληρωμών. Για την κα Περιστέρη –στην οποία ευχήθηκε «περαστικά»– τόνισε ότι «διατηρεί όλα τα δικαιώματα αλλά και όλες τις ευθύνες» που απορρέουν από τη θέση της ως ανασκαφέα του μνημείου, ενώ σημείωσε πως αναμένεται σύντομα η αναλυτική έκθεσή της σχετικά με την ανασκαφή.

Επίσης, έγινε λόγος για την εξαιρετική συνεργασία με τον δήμαρχο Αμφίπολης, ο οποίος θα συνδράμει στην υλοποίηση των επειγουσών εργασιών με απαραίτητα μηχανήματα και εργατικό δυναμικό, καθώς και για το καλό κλίμα που υπάρχει με τον περιφερειάρχη Κεντρικής Μακεδονίας, ο οποίος έχει δείξει προθυμία για συμβολή στο έργο.

Σύμφωνα με τη μελέτη για τις χωματουργικές εργασίες και την αποστράγγιση των υδάτων, που παρουσίασε με λεπτομέρεια ο πολιτικός μηχανικός Δημήτρης Εγγλέζος, άμεσος στόχος είναι να εξασφαλιστούν τα πρανή του τύμβου, αλλά και των πρανών στο εξωτερικό μέρος του αρχαιολογικού χώρου από ολισθήσεις και καταρρεύσεις, να προστατευτεί ο περίβολος από ωθήσεις γαιών και να διευθετηθούν τα όμβρια ύδατα. Απώτερος στόχος είναι, κάποια στιγμή, ο λόφος να αποκατασταθεί, όσο είναι δυνατόν, στην αρχική μορφή του. Επίσης, η μελέτη στοχεύει στην προστασία των αναλημματικών τοίχων που βρίσκονται στην κορυφή του λόφου, καθώς και των «μαρτύρων», δηλαδή οπών, από την ανασκαφή του αείμνηστου Δημήτρη Λαζαρίδη, που έσκαψε τις δεκαετίες του ’60 και του ’70 φέρνοντας στο φως ασύλητους τάφους από την Εποχή του Σιδήρου ως και τους κλασικούς χρόνους, αλλά και στη βελτίωση της υποδομής της εργοταξιακής οδού πάνω στον λόφο που θα επιτρέψει μελλοντικές εργασίες.

Μεταξύ των προτεινόμενων μέτρων είναι και η προσωρινή κατάχωση τμήματος του πώρινου περιβόλου (100 μ. από συνολικά 300 πώρινου περιβόλου), που κινδυνεύει άμεσα από πιθανές καταρρεύσεις. Πάντως, τονίστηκε ότι, αφού προηγηθούν και εφαρμοστούν όλες οι απαιτούμενες μελέτες για τη συντήρηση των λίθων, στόχος είναι, στην τελική φάση της ανάδειξης, να είναι ορατός όλος ο περίβολος. Το έργο, η συνολική δαπάνη του οποίου υπολογίζεται στα 800.000 ευρώ, θα υλοποιείται σταδιακά, με τις πρώτες εκταμιεύσεις να καλύπτονται από το ήδη υπάρχον ποσό, ενώ προβλέπεται να γίνουν και δοκιμαστικές ανασκαφικές τομές σε διάφορα σημεία του τύμβου-λόφου που πιθανόν δώσουν σημαντικές πληροφορίες για το φυσικό και αρχαίο έδαφος, τα φερτά υλικά και ό,τι άλλο μπορεί να αποκαλύψει μία τέτοια έρευνα.

Το «πράσινο φως» πήραν και οι μελέτες για τη συντήρηση των επιχρισμάτων από τα μαρμάρινα τμήματα του θριγκού της τρίτης αίθουσας του ταφικού μνημείου, που φυλάσσονται σήμερα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αμφίπολης, καθώς και για τα τρία δάπεδα που αποκαλύφθηκαν: Το βοτσαλωτό στην είσοδο του τύμβου με τα γεωμετρικά σχέδια, το ψηφιδωτό από μικρά ακανόνιστα κομμάτια λευκού λίθου, σε κόκκινο φόντο, πίσω από τον τοίχο των Σφιγγών και το βοτσαλωτό με θέμα την Αρπαγή της Περσεφόνης. Όπως ειπώθηκε στη συνεδρίαση, και τα τρία δάπεδα βρίσκονται σε εξαιρετική κατάσταση, με ελάχιστες απώλειες και επικαθήσεις, ενώ όσον αφορά τη «στρογγυλή» απώλεια από το τελευταίο δάπεδο, έχουν βρεθεί σπαράγματα που θα μπορέσουν να αποκαταστήσουν το σημείο σε ποσοστό πάνω από 80%.

Τέλος, έγινε γνωστό ότι θα ακολουθήσουν, σε επόμενες συνεδριάσεις του ΚΑΣ, οι μελέτες που αφορούν την υποστήλωση του μνημείου, καθώς και τη συντήρηση δομικών λίθων, των επιχρισμάτων και του γραπτού διακόσμου του.

ΠΗΓΗ 1

Στον μακεδονικό πολιτισμό και στα αρχαιολογικά ευρήματα της Αμφίπολης αναφέρθηκε κατά την ομιλία του σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε προς τιμήν του (20/4), σε αίθουσα του ΔΗΠΕΘΕ Σερρών, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, προτρέποντας να παραμείνουν στον τόπο τους, τα ευρήματα που έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη. «Tα ευρήματα της Αμφίπολης πρέπει να μείνουν στον τόπο τους, όλοι να εργαστούν με αυταπάρνηση και ζήλο προκειμένου να βοηθήσουν τη χώρα και να την κρατήσουν όρθια, τη δύσκολη αυτή στιγμή κατά την οποία έχει την ανάγκη όλων. Εάν το πράξουμε αυτό, να είμαστε βέβαιοι ότι ο Θεός θα μας ευλογήσει και θα μας σώσει», είπε ο Οικουμενικός Πατριάρχης.

Την επομένη το πρωί (21/4), ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος επισκέφθηκε τον αρχαιολογικό χώρο στο λόφο Καστά της Αμφίπολης, στο πλαίσιο της επίσκεψής του στο νομό Σερρών. «Οι θησαυροί που ανακαλύφθηκαν στην Αμφίπολη αποδεικνύουν τη δόξα, το μεγαλείο και την ελληνικότητα της Μακεδονίας», δήλωσε ο κ.Βαρθολομαίος για τα αρχαιολογικά ευρήματα. Τον Οικουμενικό Πατριάρχη, ο οποίος έδειξε μεγάλο ενδιαφέρον για τις τελευταίες αρχαιολογικές ανακαλύψεις, ξενάγησε η αρχαιολόγος Κατερίνα Περιστέρη, ενώ τον συνόδευαν ο αντιπεριφερειάρχης Σερρών, Γιάννης Μωυσιάδης, ο δήμαρχος Αμφίπολης, Κώστας Μελίτος και ο μητροπολίτης Σερρών και Νιγρίτας, Θεολόγος.

Ο κ. Βαρθολομαίος παρέμεινε στον αρχαιολογικό χώρο της Αρχαίας Αμφίπολης για περίπου μία ώρα, ενώ, φεύγοντας ευλόγησε τους κατοίκους του χωριού της Μεσσολακιάς. 

Με ματιά στραμμένη στην σωστή και ιδανικότερη αξιοποίηση -τουριστικά αλλά και πολιτισμικά- της Αμφίπολης, αλλά και της ευρύτερης περιοχής, είναι η υπουργός Τουρισμού, Όλγα Κεφαλογιάννη. 

Ο σκοπός αυτός βρέθηκε στο επίκεντρο της συνάντησης που είχαν η υπουργός Τουρισμού και ο δήμαρχος της Αμφίπολης, Κωνσταντίνος Μελίτος.

Στη συνάντηση που έγινε στα γραφεία του ΕΟΤ στην Αθήνα, η υπουργός εξέφρασε το μεγάλο ενδιαφέρον της για τα σπουδαία αρχαιολογικά ευρήματα και τόνισε ότι η περιοχή έχει τα χαρακτηριστικά για να προσελκύσει μεγάλο αριθμό επισκεπτών. Υπογράμμισε ακόμη ότι η ανάδειξη της Αμφίπολης πρέπει να γίνει σε συνδυασμό με το ιδιαίτερο πολιτιστικό και φυσικό κάλλος της περιοχής. Να δημιουργηθεί, είπε, ένα νέο πρότυπο αξιοποίησης του ευρήματος, με συμμετοχή της τοπικής αυτοδιοίκησης και της κοινωνίας.

Η κυρία Κεφαλογιάννη επισήμανε ότι τα αρχαιολογικά ευρήματα της Αμφίπολης θα συμβάλλουν στην περαιτέρω ανάπτυξη του ελληνικού τουρισμού. 

Στη συνάντηση, ο δήμαρχος Αμφίπολης ζήτησε τη συνδρομή των συναρμόδιων υπουργείων (Τουρισμού, Πολιτισμού, Αγροτικής Ανάπτυξης) για την εκπόνηση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου, ήπιας τουριστικής ανάπτυξης.

Ο γενικός γραμματέας του ΕΟΤ κ. Πάνος Λειβαδάς που συμμετείχε στη συνάντηση, είπε ότι ο ΕΟΤ θα παράσχει τεχνογνωσία για την τουριστική προβολή της περιοχής. 

Για να εξειδικευτούν τα μέτρα της συνεργασίας, συμφωνήθηκε να πραγματοποιηθεί και νέα συνάντηση.

Στόχος του υπουργείου Τουρισμού είναι η δημιουργία ενός πρότυπου μοντέλου αξιοποίησης της ευρύτερης περιοχής της Αμφίπολης, δήλωσε η υπουργός Τουρισμού Όλγα Κεφαλογιάννη, ερωτηθείσα σχετικά με τα νέα αρχαιολογικά ευρήματα.

Όπως ανέφερε, ήδη έχει συναντηθεί με τη ΓΓ του υπουργείου Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη και συζήτησαν για τη στενότερη συνεργασία των δυο υπουργείων και την καλύτερη δυνατή αξιοποίηση της ευρύτερης περιοχής. 

Η κ. Κεφαλογιάννη αφού τόνισε πως αυτές τις ημέρες στη Μακεδονία συντελείται μια σπουδαία ανακάλυψη, επισήμανε πως το μνημείο της Αμφίπολης είναι βέβαιο ότι μπορεί να αποτελέσει πόλο έλξης για μεγάλο αριθμό ξένων επισκεπτών.

«Ο τύμβος Καστά μπορεί να τονώσει την τουριστική κίνηση ολόκληρης της Μακεδονίας με άμεσο αποτέλεσμα την στήριξη των τοπικών κοινωνιών. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι στέλνει ένα μήνυμα αισιοδοξίας, σε μια δύσκολη περίοδο για τη χώρα μας», πρόσθεσε.

Χρονιά-ορόσημο για τον ελληνικό τουρισμό το 2015

Σε χρονιά-ορόσημο για την προσέλκυση τουριστικών επενδύσεων στην Ελλάδα αναμένεται να εξελιχθεί το 2015, ενώ τα μηνύματα για την πορεία του ελληνικού τουρισμού, στο νέο έτος, είναι συνολικά ενθαρρυντικά και αισιόδοξα, αφού, με βάση τις προκρατήσεις, αναμένεται αύξηση αφίξεων κατά 6%-9%. 

Τις εκτιμήσεις αυτές διατύπωσε την Πέμπτη, στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στο πλαίσιο της Philoxenia, η κ. Κεφαλογιάννη, η οποία υπενθύμισε ότι το 2014 φαίνεται ότι «έσπασε κάθε ρεκόρ». 

Όπως είπε, με βάση τις νέες εκτιμήσεις, οι αφίξεις - με κάθε μεταφορικό μέσο - υπολογίζεται ότι κινούνται φέτος προς το επίπεδο των 23 εκατ., αυξημένες κατά 15% σε σχέση με πέρυσι. 

Πρόσθεσε δε ότι η Ελλάδα πρέπει να επικεντρωθεί στην προσέλκυση επενδύσεων για την ανάπτυξη τουριστικών υποδομών υψηλής ποιότητας, όπως ξενοδοχείων πέντε αστέρων, κατ΄ εφαρμογή και των κατευθύνσεων του χωροταξικού πλαισίου για τον τουρισμό, που κινείται προς τη δημιουργία περισσότερων κλινών τεσσάρων και πέντε αστέρων. 

Η κ. Κεφαλογιάννη επανέλαβε ακόμη τους επτά βασικούς στόχους του υπουργείου για το 2015, οι οποίοι είναι οι εξής: εκσυγχρονισμός υποδομών, εμπλουτισμός τουριστικού προϊόντος, αύξηση της κατά κεφαλήν δαπάνης, αειφόρος ανάπτυξη και ανάδειξη νέων προορισμών με έμφαση στην προστασία των φυσικών και πολιτιστικών πόρων τόνωση της απασχόλησης, στήριξη της επιχειρηματικότητας και διάχυση του τουριστικού πλεονάσματος στην περιφέρεια και τις τοπικές κοινωνίες. 

Πάντως, σε ό,τι αφορά το τελευταίο αυτό ζήτημα, η κ. Κεφαλογιάννη δέχτηκε αρκετές ερωτήσεις από τους εκπροσώπους μέσων μαζικής ενημέρωσης της ελληνικής περιφέρειας, σχετικά με καταγγελίες τουριστικών φορέων για ελλιπή προβολή των προορισμών εκτός Αθηνών. 

Όπως είπε, αφενός η εκστρατεία που ξεκίνησε για την επαναφορά του «καλού ονόματος» του ελληνικού τουρισμού μετά την κρίση άρχισε από την Αθήνα γιατί η πρωτεύουσα είχε δεχτεί τα ισχυρότερα «πυρά» της αρνητικής φημολογίας και άρα η θετική προβολή της θα ωφελούσε τελικά όλη την Ελλάδα. 

Αφετέρου, πρόσθεσε, το υπουργείο και ο ΕΟΤ προβάλλουν τον προορισμό Ελλάδα συνολικά και από εκεί και πέρα οι κατά τόπους περιφέρειες, οι οποίες λαμβάνουν τα κονδύλια προβολής, π.χ. από το ΕΣΠΑ, έχουν την υποχρέωση να αναδείξουν το τοπικό τουριστικό προϊόν στην περιοχή αρμοδιότητάς τους και τα συγκριτικά του πλεονεκτήματα. Τέλος, στον ιστότοπο Visitgreece περιλαμβάνονται -κατά την ίδια- όλες οι περιοχές της Ελλάδας. 

Μάλιστα, αναφερόμενη ειδικά στην περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, είπε -απαντώντας σε σχετικό ερώτημα- ότι η συγκεκριμένη περιοχή μπορεί να αποτελέσει τη μεγάλη έκπληξη για τον ελληνικό τουρισμό στα επόμενα χρόνια. 

Σχετικά δε, με το θέμα της παράτασης του πιλοτικού προγράμματος για την έκδοση βίζας σε τούρκους τουρίστες, επισήμανε ότι παρότι το θέμα ανήκει στην αρμοδιότητα του υπουργείου Εξωτερικών, το υπουργείο Τουρισμού αντιμετωπίζει πολύ θετικά αυτό το ενδεχόμενο. «Έχουμε θέσει το ζήτημα στο ΥΠΕΞ αλλά μην ξεχνάμε και τους περιορισμούς από τη συνθήκη Σένγκεν», διευκρίνισε. 

Απαντώντας σε ερώτημα για την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας στον τουρισμό της Ελλάδας, η κ. Κεφαλογιάννη σημείωσε ότι μετά από 20 χρόνια νομοθετικής στασιμότητας στον συγκεκριμένο τομέα, έχει γίνει μεταρρυθμιστική επανάσταση, τα οφέλη της οποίας θα γίνουν αισθητά στα επόμενα χρόνια. 

Ήδη, υπάρχουν δύο νόμοι που ψηφίστηκαν το καλοκαίρι του 2013 και του 2014, αντίστοιχα. Μεταξύ άλλων, απλοποιούνται οι διαδικασίες για την προσέλκυση νέων επενδύσεων, ενώ «είμαστε έτοιμοι να παραδώσουμε τις προδιαγραφές για τους ξενώνες νεότητας (youth hostels) και προχωρούν οι διαδικασίες για τα μη κύρια καταλύματα. Οδηγός μας είναι το εθνικό σχέδιο δράσης για τον τουρισμό, για την εφαρμογή του οποίου είναι απαραίτητη η πολιτική σταθερότητα και η κοινωνική ηρεμία», κατέληξε η υπουργός.

ΠΗΓΗ

Μετά την σημαντική ανακάλυψη του ταφικού συγκροτήματος στην Αμφίπολη που ανήκε στην μέχρι πρότινος ΚΗ' (28η) Εφορεία Προϊστορικών & Κλασικών Αρχαιοτήτων και πλέον στη νεοσυσταθείσα Εφορεία Αρχαιοτήτων Σερρών, το Υπουργείο Πολιτισμού θεώρησε πως θα έπρεπε να αλλάξει στέγη και να μεταφερθεί σ' έναν καλύτερο και μεγαλύτερο χώρο. 

Σύμφωνα με πληροφορίες του FONH.GR, η νέα στέγη έχει οριστεί και σύντομα η Εφορεία Αρχαιοτήτων θα μετακομίσει στο κτήριο όπου στεγαζόταν ο Οργανισμός Εργατικής Εστίας, στην οδό Εθνικής Αντιστάσεως 48, στις Σέρρες. Είναι μάλιστα κοινό μυστικό για όσους μένουν εκεί πως σύντομα στην περιοχή τους θα έρθει και θα εγκατασταθεί η ομάδα της Κατερίνας Περιστέρη.

Με την επικεφαλής των ανασκαφών στην Αμφίπολη και προϊσταμένη της ΚΗ’ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Κατερίνα Περιστέρη συναντήθηκε, την Πέμπτη (23/10), στις Σέρρες, ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας, ο οποίος στη συνέχεια, μαζί με την κ. Περιστέρη, συμμετείχε σε ευρεία σύσκεψη που διοργάνωσε η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας για την τουριστική ανάπτυξη και προβολή της Περιφερειακής Ενότητας Σερρών. 

Η κ. Περιστέρη ενημέρωσε τον Περιφερειάρχη Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολο Τζιτζικώστα λεπτομερώς, για την πορεία των ανασκαφών και τον ευχαρίστησε, γιατί εξαρχής πίστεψε στη σπουδαιότητα της ανασκαφής. Μάλιστα, η κ. Περιστέρη έκανε ιδιαίτερη αναφορά στην αρωγή της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας στην εξέλιξη των εργασιών. «Ευχαριστώ την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, η οποία ήταν η πρώτη που στάθηκε δίπλα μας και στήριξε από την αρχή με όλες τις δυνάμεις της το ανασκαφικό έργο στην Αμφίπολη», δήλωσε η κ. Περιστέρη. 

Η επικεφαλής των ανασκαφών στον τύμβο Καστά τόνισε ότι θα βρίσκεται στο πλευρό της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας στη μεγάλη προσπάθεια για την τουριστική προβολή της περιοχής, με αιχμή του δόρατος το μεγαλοπρεπές μνημείο που ανασκάπτεται στην Αμφίπολη. 

Στη σύσκεψη για την τουριστική ανάπτυξη της Π.Ε. Σερρών, ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας παρουσίασε τις συντονισμένες πρωτοβουλίες της Π.Κ.Μ. για την ανάδειξη της περιοχής της Αμφίπολης. "Τα σπουδαία αρχαιολογικά ευρήματα που έρχονται κάθε μέρα στο φως στην ανασκαφή στο  λόφο Καστά της Αμφίπολης έχουν δημιουργήσει νέα δεδομένα για την ευρύτερη περιοχή, που έχουν προσελκύσει το παγκόσμιο ενδιαφέρον. Πρόκειται για μια οικουμενικής σημασίας αρχαιολογική ανακάλυψη, στην αξία της οποίας πιστέψαμε από την πρώτη στιγμή ως Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, στηρίζοντας την προσπάθεια της κ. Περιστέρη και της ομάδας της. Στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας έχουμε ήδη συστήσει ομάδα εργασίας με επιστήμονες όλων των ειδικοτήτων που ασχολούνται με την εκπόνηση στρατηγικού σχεδίου για την ανάπτυξη των υποδομών και την οργανωμένη προβολή της Αμφίπολης". 

Ταυτόχρονα, ο κ. Τζιτζικώστας δεσμεύτηκε ότι η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας θα εξασφαλίσει τους πόρους για τις υποδομές που θα χρειαστούν στην περιοχή όπου βρίσκεται το μνημείο, αξιοποιώντας όλα τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία, μεταξύ των οποίων το ΣΕΣ 2014-2020, το νέο ΕΣΠΑ. Ο κ. Τζιτζικώστας συνεχάρη την επικεφαλής της ανασκαφής στην Αμφίπολη και προϊσταμένη της ΚΗ’ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, Κατερίνα Περιστέρη και τους συνεργάτες της, οι οποίοι, όπως τόνισε, «δίνουν καθημερινά έναν μεγάλο αγώνα για την αποκάλυψη των μυστικών που κρύβει το μεγαλοπρεπές μνημείο».

Στο πλαίσιο της ευρείας σύσκεψης για την τουριστική προβολή της ευρύτερης περιοχής των Σερρών, ο κ. Τζιτζικώστας επισήμανε τη σπουδαιότητα αυτής της πρώτης συνάντησης όλων των φορέων της Π.Ε. Σερρών,  τονίζοντας για ακόμη μία φορά, ότι ο τουρισμός θα αποτελέσει προτεραιότητα για την επόμενη πενταετία. Προς αυτή την κατεύθυνση, ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας ανακοίνωσε τη δημιουργία οργανισμού για την τουριστική προβολή της Π.Ε. Σερρών, στο πρότυπο του αντίστοιχου τουριστικού οργανισμού που λειτουργεί με επιτυχία στη Θεσσαλονίκη, Χαλκιδική και Πιερία. «Το μοντέλο λειτουργεί. Ο οργανισμός θα βοηθήσει τους φορείς των Σερρών, όχι μόνο να έχουν λόγο, αλλά και ουσιαστική συμβολή στη χάραξη της τουριστικής προβολής», σημείωσε ο κ. Τζιτζικώστας. 

Αναφερόμενος στο θέμα των επενδύσεων στις υποδομές για την ενίσχυση και την προώθηση του τουρισμού στην ευρύτερη περιοχή των Σερρών, ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας υπογράμμισε ότι «εκτός από την αξιοποίηση του Τύμβου και της γύρω περιοχής της Αμφίπολης, ως Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας έχουμε εντάξει στο σχέδιο για την τουριστική προβολή των Σερρών δράσεις για την ανάδειξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού. Ειδικότερα, με επίκεντρο τη λίμνη Κερκίνη, στοχεύουμε να αναπτύξουμε δράσεις για τον οικοτουρισμό στην περιοχή. Ταυτόχρονα, στον τομέα του ιαματικού τουρισμού, στρέφουμε το ενδιαφέρον μας στο Άγκιστρο, το Σιδηρόκαστρο και τη Νιγρίτα, όπου υπάρχουν ιαματικά λουτρά. Σε συνεργασία με τη νέα δημοτική αρχή, η οποία βρίσκεται σε επικοινωνία με την ΕΤΑΔ, καταβάλλουμε συντονισμένες προσπάθειες να δημοσιευθεί το συντομότερο δυνατό ο διαγωνισμός για την αξιοποίηση των εγκαταστάσεων των περιοχών αυτών. Παράλληλα, σε συνεργασία με τον Δήμο Σερρών, φροντίζουμε για την αξιοποίηση του αυτοκινητοδρομίου, με στόχο τη διοργάνωση μεγαλύτερου αριθμού αγώνων αυτοκινήτου, προκειμένου να προσελκύσουμε τουρίστες στην περιοχή. Επίσης, βρισκόμαστε σε διαρκή συνεργασία με τον Αντιπεριφερειάρχη της Π.Ε. Σερρών Γιάννη Μωυσιάδη, ώστε να αναπτύξουμε συντονισμένες δράσεις και συνέργειες για την ανάδειξη του σπηλαίου της Αλιστράτης και την προώθηση του θρησκευτικού τουρισμού, σε συνεργασία με τις τοπικές Μητροπόλεις. Για μας, στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας,  δομικό στοιχείο της περιφερειακής στρατηγικής μας για τον τουρισμό είναι η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου για 12 μήνες το χρόνο. Στόχος μας είναι η εξωστρέφεια και οι ισχυροί συντελεστές της είναι κάθε μία περιφερειακή ενότητα ξεχωριστά. Φροντίζουμε, έγκαιρα, η Κεντρική Μακεδονία, όχι απλώς να μην υπολείπεται, αλλά να βρίσκεται σταθερά μπροστά από τα νέα δεδομένα», κατέληξε ο κ. Τζιτζικώστας. 

Από την πλευρά του, ο Αντιπεριφερειάρχης της Π.Ε. Χαλκιδικής και αρμόδιος στον τομέα του τουρισμού για την Π.Κ.Μ. Γιάννης Γιώργος τόνισε πως ο τουρισμός μπορεί να αποτελέσει την αιχμή του δόρατος για την ανάπτυξη της περιοχής. Παράλληλα, ο κ. Γιώργος υποστήριξε την πρόταση για σύσταση του οργανισμού τουρισμού στις Σέρρες, που θα συμβάλλει προς την κατεύθυνση αυτή. Ο Αντιπεριφερειάρχης της Π.Ε. Σερρών και αρμόδιος στον τομέα του χωροταξικού σχεδιασμού για την Π.Κ.Μ. Γιάννης Μωυσιάδης ευχαρίστησε όλους τους φορείς για το ενδιαφέρον που επιδεικνύουν και επεσήμανε ότι θα πρέπει να γίνει μια συντονισμένη προσπάθεια προβολής του τουριστικού προϊόντος, με στόχο την προσέλκυση επισκεπτών στην ευρύτερη περιοχή των Σερρών. 

Ο εντεταλμένος περιφερειακός σύμβουλος στον τομέα του τουρισμού στην Π.Ε. Σερρών, Αθανάσιος Μασλαρινός, αναφέρθηκε στη σημασία των ανασκαφών στην Αμφίπολη για την τουριστική ανάπτυξη της περιοχής, τονίζοντας ότι «τα νέα αρχαιολογικά ευρήματα θα ενισχύσουν το τουριστικό προφίλ των Σερρών και θα καταστήσουν τον τόπο μας πόλο έλξης για χιλιάδες επισκέπτες από την Ελλάδα και το εξωτερικό». 

Παρόντες στη σύσκεψη ήταν επίσης οι περιφερειακοί σύμβουλοι της Π.Ε. Σερρών Π. Σπυρόπουλος, Αθ. Μπασδάνης, Χρ. Μπουφίδου, Τ. Ρακιτζή και Ν. Σιώης, η προϊσταμένη της ΚΗ’ εφορίας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων και επικεφαλής της ανασκαφής στην Αμφίπολη Κατερίνα Περιστέρη, οι Αντιδήμαρχοι Σερρών Η. Γκότσης και Π. Γρηγοριάδης, ο Αντιδήμαρχος Βισαλτίας Νίκος Πασχαλίδης, η δημοτική σύμβουλος του Δήμου Εμμανουήλ Παπά Δ. Πυρινή, ο γενικός γραμματέας του Ο.Ε.ΒΕ.Σ. Χρ. Μαυρομιχάλης, η γενική γραμματέας του Εμπορικού Συλλόγου Σερρών Κ. Μηλίγκα, η εκπρόσωπος του Φορέα Διαχείρισης Λίμνης Κερκίνης Χρ. Ιντζίδου, η πρόεδρος του Σπηλαίου Αλιστράτης Δ. Βαβλιάκη, ο διευθυντής του Σπηλαίου Αλιστράτης Ν.Καρτάλης, η πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Ν.Σερρών Ε. Φαρδέλα, ο εκπρόσωπος του ΕΟΣ Σερρών Ν. Καφεστίδης, ο ξενοδόχος-τουριστικός πράκτορας Χρ. Κωνσταντινίδης, ο διευθυντής του ΑΝ.Ε.ΣΕΡ. Γ. Καλογερούδης, ο πρόεδρος της Ένωσης  Επαγγελματιών Λαϊλιά Γ. Ζαχαρούδης, ο πρόεδρος του Ε.Β.Ε.Σ. Χρ. Μέγκλας, ο πρόεδρος του Φορέα Διαχείρισης Λαϊλιά Γ. Νυκτοπάτης, ο εκπρόσωπος της Ένωσης Ξενοδόχων Σιντικής Γ. Ρέκλος, ο εκπρόσωπος του ΚΤΕΛ Ν.Σερρών Θ. Παπαδόπουλος, ο  Πρόεδρος της Αερολέσχης Σερρών, Γ.  Βασιλείου, η πρόεδρος του ΚΕΔΗ Ηράκλειας Ε. Συμεωνίδου, ο πρόεδρος του Δικτύου «Λίμνης Δράσης Λιθότοπος» Α. Παπαδόπουλος, ο εντεταλμένος σύμβουλος τουρισμού δήμου Σιντικής Α. Γεωργιάδης, ο αντιπρόεδρος του Περιβαλλοντικού Ναυταθλητικού Συλλόγου Πεθελίνου «Κερκινίτης» Κ. Καραλής και ο Διευθυντής της Διεύθυνσης Ανάπτυξης Α. Ματάκος.

ΠΗΓΗ

ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΑΡΟΥΦΑ

δικηγόρου, πρώην προέδρου του Δ.Σ.Θ.

Άρχισαν συζητήσεις για το πώς ο μοναδικός τύμβος της Αμφίπολης που προκάλεσε παγκόσμιο ενδιαφέρον θα αποτελέσει όχημα ανάπτυξης για την ευρύτερη περιοχή και μάλιστα είδα σε τηλεοπτικά ρεπορτάζ να ρωτούν τους κατοίκους αν παρουσιάστηκε επενδυτικό ενδιαφέρον στην περιοχή, εννοώντας μάλλον πωλήσεις αγροτεμαχίων και λειτουργία καντινών και ψησταριών.

Για την ιστορία αναφέρω ότι στην Αμφίπολη υπάρχει λιμάνι που κατασκευάσθηκε επί Μεταξά για να μεταφέρονται από εκεί στα βόρεια σύνορα υλικά κατασκευής των οχυρών, ενώ η ιδανική θέση του αρκετές φορές δημιούργησε σκέψεις αξιοποίησης. Ετσι αρχές δεκαετίας του 1960 είχε εξαγγελθεί δημιουργία βιομηχανίας φωσφορικών λιπασμάτων, το 1980-1982 κάποιοι σκέφθηκαν να μεταφέρεται εκεί το σιδηρομετάλλευμα από τη Χαλκιδική για εξαγωγή στο εξωτερικό (κάναμε αγώνες για χρόνια μαζί με τους κοινοτάρχες της περιοχής για να ματαιωθεί γιατί θα ήταν περιβαντολογικό έγκλημα).

Μια σωστή προσπάθεια ανάπτυξης της περιοχής έγινε όταν ήταν υπουργός Χωροταξίας ο οραματιστής Α. Τρίτσης και με την «επιχείρηση πολεοδομικής ανασυγκρότησης» -αν θυμάμαι καλά, προτάθηκε λειτουργία του λιμανιού της Αμφίπολης για τουριστικά σκάφη, η επίσκεψη στο αρχαιολογικό πάρκο να γίνεται με καραβάκια από τον Στρυμόνα, να γίνει ενοποίηση αρχαιολογικών χώρων, να αξιοποιηθούν ως παραδοσιακοί οικισμοί τα χωριά του Παγγαίου και να υπάρχει τελεφερίκ στο Ροδολίβος με το οποίο θα ανέβαιναν οι επισκέπτες στην κορυφή του Παγγαίου, να λειτουργήσει στην περιοχή Αμφίπολης τουριστικό χωριό με υποδομές πολιτιστικές κ.λπ. με στόχο το 2000 η Αμφίπολη να έχει 25.000 κατοίκους. Νομίζω ότι ήταν αξιοπρόσεκτη προσπάθεια που δυστυχώς εγκαταλείφθηκε όταν άλλαξε υπουργείο ο Α. Τρίτσης αλλά και λόγω αδιαφορίας των φορέων του Ν. Σερρών.

Πριν μερικά χρόνια, όταν ήμουν πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, πληροφορήθηκα ότι υπήρξε σχεδιασμός από μεγάλη τράπεζα για επενδυτικό σχέδιο 100 εκατομμυρίων ευρώ για δημιουργία τουριστικού χωριού κοντά στο Λιμάνι Αμφίπολης που θα λειτουργούσε ως μαρίνα για τουριστικά σκάφη, αλλά δεν προχώρησε κυρίως γιατί ακολούθησε η οικονομική κρίση.

Τα νέα δεδομένα είναι η λειτουργία της Εγνατίας οδού, η αναμενόμενη μαζική προσέλευση επισκεπτών λόγω της τεράστιας προβολής σε παγκόσμιο επίπεδο του μοναδικού ταφικού μνημείου που αποκαλύφθηκε στην Αμφίπολη σε συνδυασμό με τη λειτουργία του αρχαιολογικού Μουσείου και την ύπαρξη ενός σημαντικού αρχαιολογικού χώρου, η θέση της Αμφίπολης δίπλα στη θάλασσα και η δυνατότητα ανάπτυξης και θρησκευτικού τουρισμού.

Νομίζω ότι σε επίπεδο Περιφέρειας θα έπρεπε να ξαναδούν την πρόταση του Α. Τρίτση και λαμβάνοντας υπ' όψιν τα νέα δεδομένα να εκπονηθεί ολοκληρωμένη πρόταση ανάπτυξης της ευρύτερης περιοχής (φυσικά με χρηματοδότηση από ΕΕ) με προβολή και αξιοποίηση των αρχαιοτήτων των ακτών του Στρυμονικού κόλπου, του λιμανιού Αμφίπολης και του Παγγαίου αλλά με σχέδιο που θα επιδιώκει και ποιοτικό τουρισμό.

Και τώρα όμως σε τοπικό επίπεδο μπορούν να γίνουν κάποια πράγματα. Ενδεικτικά αναφέρω ότι είχα προτείνει παλιότερα στις τοπικές αρχές να αξιοποιηθεί το γεγονός ότι ο μέγιστος των ιστορικών ο Θουκυδίδης έζησε στην περιοχή και σε συνεργασία δήμου Αμφίπολης και τμήματος Διεθνών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας (τότε είχε δείξει ενδιαφέρον) να γίνεται σε τακτά διαστήματα στην Αμφίπολη συνέδριο και εκδηλώσεις με συμμετοχή διεθνολόγων και προσωπικοτήτων από όλο τον κόσμο με ανάλυση των μηνυμάτων του Θουκυδίδη για κατανόηση και διαμόρφωση της σημερινής πραγματικότητας. Πιλοτικά έγινε στις 6-7-2012 μια ημερίδα στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του φεστιβάλ Αμφίπολης (με ομιλητές τον καθηγητή ΑΠΘ Κ. Χρυσόγονο, τον συγγραφέα Γ. Σκαμπαρδώνη, τον καθηγητή Διεθνών Σπουδών του ΠΑΜΑΚ Η. Κουσκουβέλη και τον γράφοντα) και νομίζω ότι θα μπορούσε να ξεκινήσει μια σταθερή συνεργασία του ΠΑΜΑΚ με το δήμο Αμφίπολης.

Τελειώνοντας επισημαίνω ότι η ιστορία μας, ο πολιτισμός και οι φυσικές ομορφιές είναι τα ισχυρά χαρτιά μας, που αν αξιοποιηθούν σωστά μπορούν να δημιουργήσουν προϋποθέσεις μιας άλλης ανάπτυξης για τη χώρα μας.

ΠΗΓΗ

Το σημαντικό ταφικό μνημείο και ο ανεκτίμητος αρχαιολογικός πλούτος της ευρύτερης περιοχής Αμφίπολης που αναμένουν το ενδιαφέρον μας

του καθηγητή Α.Π.Θ, Αριστοτέλη Νανιόπουλου, προέδρου του σωματείου «Σερραίων Πολιτεία»

E-mail: naniopou@civil.auth.gr 

Τα μέχρι τώρα δεδομένα των ανασκαφών, στο “λόφο Καστά” στην περιοχή της Αμφίπολης του Νομού Σερρών, είναι συγκλονιστικά.
Πρόκειται για έναν σημαντικότατο λόφο – τύμβο, με ύψος από τη βάση 28 μ. περίπου που περικλείεται με προσεκτικά σχεδιασμένο περίβολο,  ύψους περίπου 3 μ, επενδεδυμένο με το εκλεκτό μάρμαρο Θάσου, όπου στην κορυφή του φιλοξενούσε επιβλητικό μαρμάρινο μνημείο, τον Λέοντα της Αμφίπολης, όπως υποστηρίζουν η υπεύθυνη ανασκαφέας αρχαιολόγος κ. Κατερίνα Περιστέρη και ο συνεργάτης της, αρχιτέκτονας κ. Μιχάλης Λεφαντζής.
Στα σπλάχνα του κρύβει κάτι σημαντικό, όπως υποδηλώνει η μνημειώδης είσοδος που αποκαλύφθηκε πρόσφατα με τις σφίγγες – φύλακες, ενώ το περιεχόμενό του αποτελεί μυστήριο που όμως, αναμένεται να αποκαλυφθεί σύντομα.

Η ανακάλυψη του ιδιαίτερα σημαντικού μνημείου στην περιοχή, χάρη στην ανασκαφική στρατηγική που ακολούθησε η υπεύθυνη αρχαιολόγος κ. Περιστέρη και η ομάδα της, προσελκύει ήδη το ενδιαφέρον της Αθήνας, σε πολύ υψηλό επίπεδο (επίσκεψη πρωθυπουργού, στελεχών του ΥΠΠΟ, κλπ) και επίσης διεθνών Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας.
Το προηγούμενο γεγονός θα πρέπει να αξιοποιηθεί κατάλληλα, ώστε να υπάρξει ουσιαστικό ενδιαφέρον για την ευρύτερη περιοχή και τους μοναδικούς θησαυρούς που αυτή κρύβει. Με στόχο στην αξιοποίηση της ευκαιρίας που δημιουργεί η προηγούμενη ανακάλυψη, προς όφελος της χώρας και του τόπου, προτείνονται τα παρακάτω:

- Εξασφάλιση φύλαξης υψηλής στάθμης στον τόπο της ανασκαφής, από κατάλληλες μονάδες, ίσως στρατιωτικές, με την πιθανή συμβολή των μονάδων καταδρομέων της γειτονικής Ρεντίνας, και μέχρις ότου ολοκληρωθούν οι απαιτούμενες εργασίες φωτογράφισης, τρισδιάστατης αποτύπωσης, μεταφοράς τους σε ασφαλές σημείο, των αντικειμένων που αναμένονται να βρεθούν. Η επίθεση στις φυλακές Τρικάλων και άλλα γεγονότα του πρόσφατου παρελθόντος απέδειξαν, ότι στη χώρα μας υπάρχουν και δρουν εγκληματικές ομάδες, καλά εξοπλισμένες και εκπαιδευμένες, αδίστακτες  που δεν θα πρέπει να τους δοθεί καμία ευκαιρία.


- Κατάλληλη προβολή των ευρημάτων στα παγκόσμια ΜΜΕ και παράλληλα προβολή της ιστορικής αλήθειας και των εθνικών μας θέσεων για το ζήτημα της ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ,  όπως:

-  Ότι η ιστορική Μακεδονία είναι περιοχή της Βόρειας Ελλάδας, με Έλληνες κατοίκους, ότι τα σημαντικότερα μνημεία της Αρχαίας Μακεδονίας βρίσκονται στην Ελλάδα, στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, όπου γεννήθηκαν ο φιλόσοφος Αριστοτέλης και ο μαθητής του  Αλέξανδρος ο Μέγας.

-   Εφόσον, μάλιστα, βρεθεί (ίσως μεταξύ άλλων) ο τάφος της Ρωξάνης, όπως πιθανολογείται, το γεγονός θα πρέπει να αξιοποιηθεί γεωπολιτικά, με κατάλληλα ανοίγματα της χώρας μας προς τις χώρες που αποτελούσαν την αρχαία Βακτριανή.

-   Μεταφορά για συντήρηση των ευρημάτων σε χώρους της τοπικής Εφορίας Αρχαιοτήτων Τα όποια ευρήματα θα πρέπει να μεταφερθούν σε κατάλληλα εργαστήρια για τη συντήρηση, αποκατάσταση, φωτογράφισή τους. Τέτοια εργαστήρια υπάρχουν, σήμερα, στο Μουσείο Αμφίπολης και τη Θεσσαλονίκη, όπου και θα πρέπει να γίνουν οι αναγκαίες εργασίες. Η τοπική Εφορεία Αρχαιοτήτων Σερρών θα πρέπει να εξασφαλίσει, ότι εφόσον απαιτηθεί να μεταβούν τα ευρήματα σε εργαστήρια της Θεσσαλονίκης, θα επιστρέψουν σ' αυτήν, όταν τελειώσουν οι αναγκαίες εργασίες σε αυτά.
Η μεταφορά τους στην Αθήνα, με την όποια δικαιολογία, δεν θα πρέπει να γίνει αποδεκτή από την τοπική κοινωνία. Υπάρχουν πολλά παραδείγματα που δείχνουν ότι κειμήλια που  πηγαίνουν στην Αθήνα, για κάποιους λόγους, ή με κάποιες προφάσεις, δεν επιστρέφουν συνήθως καθόλου, ή επιστρέφουν, επιλεκτικά,  μετά από μεγάλους αγώνες στον τόπο τους. Ας αναφέρουμε εδώ επιλεκτικά τις περιπτώσεις:
α) των Βυζαντινών κειμηλίων της Θεσσαλονίκης που πήγαν για φύλαξη στην  Αθήνα, το 1916, λόγω της κρισιμότητας της κατάστασης στην Μακεδονία (έδρα της Armee d’Orient, Τρίτο μεγαλύτερο μέτωπο στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο) και γύρισε πίσω, μετά από πολλές προσπάθειες, μέρος  μόνο από αυτά, μόλις λίγα χρόνια πριν, με τη δημιουργία του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού στη Θεσσαλονίκη.
β) των κειμηλίων της μονής Τιμίου Προδρόμου των Σερρών, όπου  μέρος τους, το οποίο επεστράφη παλαιότερα από τους Βουλγάρους στην Ελλάδα, μεταφέρθηκε στην Αθήνα και βρίσκεται ακόμα εκεί. Σχετικά πρόσφατα μάλιστα, μέρος των θρησκευτικών κειμηλίων εκτίθενται στο Βυζαντινό Μουσείο της Αθήνας.


Προβολή της ανάγκης για επίδειξη ουσιαστικού ενδιαφέροντος από την Ελληνική πολιτεία για την αρχαία Αμφίπολη και την ευρύτερη περιοχή της. 

- Η Αμφίπολη είναι ένας τεράστιος αρχαιολογικός χώρος, ο μεγαλύτερος της Κλασσικής Αρχαιότητας, στον Ελλαδικό χώρο (της Ρωμαϊκής, αντίστοιχα, είναι η Νικόπολη, όπου όμως έχουν γίνει πολλές ανασκαφές και παρεμβάσεις), του οποίου πολύ μικρό μέρος έχει ανασκαφεί και όπου πολλά μπορούν να γίνουν, με την  συνδρομή της διεθνούς κοινότητας, της Διασποράς μας, ιδιωτών, της ελληνικής πολιτείας και της τοπικής κοινωνίας. Χαρακτηριστικά αναφέρεται, εδώ, ότι από τα 10.000 μέτρα περίπου μήκους του αρχαίου τείχους της πόλης έχουν ανασκαφεί και αναστηλωθεί μόλις 250 περίπου, ενώ στο εσωτερικό της πόλης υπάρχουν ιδιωτικά κτήματα που δεν έχουν ακόμη απαλλοτριωθεί, καθώς επίσης και μικρός οικισμός. Η θέση του αρχαίου θεάτρου έχει εντοπισθεί και το επιχωματωμένο «κοίλον» του δείχνει ένα τεράστιο έργο που βλέπει προς τη θάλασσα, ενώ η απαλλοτρίωση του αγρού που βρίσκεται στη θέση της «ορχήστρας» εξακολουθεί να βρίσκεται  σε εκκρεμότητα.

- Τα κατάσπαρτα μνημεία, τα πολίσματα, τα σημαντικότατα κινητά αρχαιολογικά ευρήματα (αξιοσημείωτος είναι ο μοναδικός πλούτος σε νομίσματα, όπως τεκμηρίωσε και παρουσίασε ο αξιόλογος σερραίος ιστοριοδίφης-νομισματολόγος, κ. Αστέριος Τσίντσιφος) της περιοχής, επιβάλλουν ένα νέο σχεδιασμό για την προστασία των αρχαιολογικών χώρων, του τοπίου, την ανάδειξη και αξιοποίηση των αναπτυξιακών δυνατοτήτων της.


Διατύπωση ενός νέου χωροταξικού σχεδίου (master plan) για την ευρύτερη περιοχή της Αμφίπολης

Υπάρχει κάποιο master plan για την περιοχή, το οποίο εκπονήθηκε από τον ομότιμο σήμερα, καθηγητή του ΑΠΘ κ. Γιώργο Καραδέδο, αρχιτέκτονα-αρχαιολόγο,  και την αρχαιολόγο, κ. Χρυσάνθη Κουκούλη. Σε κάθε περίπτωση, όμως, αυτό απαιτεί πλέον αναθεώρηση, δεδομένου ότι έχουν πλέον παρέλθει αρκετά χρόνια από  την εκπόνησή του και βέβαια, τα νέα δεδομένα απαιτούν ένα  master plan με μια εντελώς νέα φιλοσοφία, από μια πολυ-επιστημονική ομάδα.
Με τη διατύπωση ενός οραματικού master plan, η περιοχή θα μπορεί να προσελκύσει επενδύσεις για ένα γενναίο πρόγραμμα ανασκαφών και αναστηλώσεων - παρεμβάσεων, στην Αμφίπολη και τη γύρω περιοχή της, η οποία αποτελούσε, χωρίς υπερβολές, το οικονομικό επίκεντρο του Αρχαίου Μακεδονικού Βασιλείου, σε ευγενή μέταλλα, ναυπηγική ξυλεία, γεωργικά προϊόντα.
Η περιοχή πρέπει να μελετηθεί συνολικά και να ακολουθήσουν θεσμικές παρεμβάσεις, μελέτες επί μέρους έργων, χρηματοδότηση, υλοποίησή τους. Τα τραγικά αποτελέσματα «αποσπασματικών» παρεμβάσεων είναι ορατά, τόσο στη διάνοιξη του νέου δρόμου, ο οποίος διέρχεται μέσα από τον αρχαιολογικό χώρο, όπου δεξιά και αριστερά του «χάσκουν» ευρήματα, όσο και από την επιλογή της θέσης κατασκευής του Μουσείου της Αμφίπολης, εντός του αρχαιολογικού χώρου, όπου στην ανασκαφή για τη θεμελίωσή του βρέθηκαν τάφοι σημαντικών προσώπων.
Η επιβαλλόμενη ανάδειξη του μνημειακού πλούτου της αρχαίας Αμφίπολης και της περιοχής της, θα πρέπει να λειτουργήσει σαν αναπτυξιακός μοχλός για την ευρύτερη περιοχή της Κεντρικής και Ανατολικής Μακεδονίας. Το παράδειγμα του  Κουσάντασι – Αρχαία Έφεσος, στην Τουρκία, με επισκεψιμότητα 140 περίπου κρουαζιερόπλοιων και 2 εκατομμυρίων τουριστών, το χρόνο, είναι ενδεικτικό των δυνατοτήτων μιας τέτοιας ανάπτυξης. Σε πρώτη φάση,  τα κρουαζιερόπλοια μπορούν να «πιάνουν» στην Καβάλα και στη συνέχεια, με πούλμαν, οι τουρίστες να επισκέπτονται την περιοχή της Αμφίπολης, μέσω της Εγνατίας Οδού. Σε δεύτερη φάση, θα πρέπει να γίνουν έργα και εγκαταστάσεις στο λιμάνι της Αμφίπολης, ώστε να «πιάνουν» απευθείας εκεί, τα κρουαζιερόπλοια.
Οι προβλέψεις του master plan θα πρέπει να τηρηθούν, να γίνουν μελέτες εφαρμογής, να υλοποιηθούν οι αναγκαίες υποδομές, καθώς και οι εκτεταμένες ανασκαφές και αναστηλώσεις. Η δημιουργία ενός νέου υπερσύγχρονου και ασφαλούς μουσειακού χώρου insitu (όπως στην πολύ πετυχημένη περίπτωση της Βεργίνας), ή αλλού μετά από προσεκτική ανάλυση, θα είναι επιβεβλημένη, εφόσον βρεθούν σημαντικά κινητά ευρήματα.
Οι αναπτυξιακές προοπτικές της περιοχής δεν θα πρέπει να λειτουργήσουν αρνητικά για τον τόπο και το περιβάλλον, αφήνοντας ανεξέλεγκτες τις ορέξεις ορισμένων για «αρπαχτές», άναρχη ανάπτυξη και καταστροφή του τοπίου.
Απαιτείται σχεδιασμός, θεσμοθέτηση και δρομολόγηση διάφορων ζητημάτων που θα μετατρέψουν την περιοχή σε ένα σταθερό πόλο έλξης διεθνούς τουρισμού υψηλής στάθμης, μια σταθερή «χρηματομηχανή», πηγή πλούτου και υπερηφάνειας για τη χώρα και τις τοπικές κοινωνίες. Η Ελληνική κυβέρνηση και η Βουλή θα πρέπει να σταθούν στο ύψος τους θωρακίζοντας νομοθετικά την προστασία της περιοχής και του τοπίου με τρόπο αποτελεσματικό και με συνοπτικές διαδικασίες βάσει των υποδείξεων του masterplan. Άλλωστε, υπάρχει προηγούμενο προώθησης θεσμικών ρυθμίσεων, με συνοπτικές διαδικασίες, με πολύ διαφορετικούς στόχους, βέβαια, για μια γειτονική περιοχή, αυτή της βόρειο-ανατολικής Χαλκιδικής, για την διευκόλυνση εκεί των μεταλλευτικών δραστηριοτήτων.


Προώθηση ενός «αειφόρου» μοντέλου ανάπτυξης του Νομού Σερρών 

-  Στον Νομό Σερρών, το μοντέλο ανάπτυξης πρέπει να στηρίζεται στην ανάπτυξη του ποιοτικού τουρισμού, στην παράλληλη ανάδειξη του μνημειακού πλούτου, του φυσικού περιβάλλοντος και στην παραγωγή-μεταποίηση υψηλής ποιότητας αγροτικών προϊόντων.

-  Ανάδειξη-αξιοποίηση του αρχαιολογικού πλούτου της περιοχής της Αμφίπολης, αλλά και άλλων αρχαιολογικών χώρων του Νομού.

-  Αξιοποίηση των δυνατοτήτων παραγωγής υψηλής ποιότητας και αξίας γεωργικών προϊόντων, ενίσχυση των μονάδων μεταποίησης (όπου ήδη υπάρχουν κάποια πολύ καλά παραδείγματα στο Νομό), αξιοποίηση του γεωθερμικού πεδίου.

-  Εύρεση κατάλληλης όδευσης για τον αγωγό ΤΑΡ και της θέσης του «συμπιεστή», εκτός της υψηλής απόδοσης γεωργικών εκτάσεων του Νομού.


Δημιουργία ενός «Φορέα Διαχείρισης της ευρύτερης περιοχής Αμφίπολης», με συμμετοχή όλων των «εμπλεκομένων» φορέων (ΥΠΠΟΤ, Περιφέρεια, Δήμος, Επιμελητήρια) που θα διαχειρισθεί αποτελεσματικά όλο το εγχείρημα ανάδειξης ανάπτυξης της περιοχής.
Ο Φορέας Διαχείρισης θα λειτουργεί σαν όργανο λήψης «στρατηγικών» αποφάσεων, ενώ η καθημερινή λειτουργία θα πρέπει να ανατεθεί στο ευέλικτο τεχνοκρατικό σχήμα μιας «Διαχειριστικής Επιτροπής» (Δ.Ε.), με επικεφαλής Διαχειριστή (manager) κατάλληλων υψηλών προσόντων (και όχι απλά κάποιο υψηλό κομματικό στέλεχος) και η οποία και θα λογοδοτεί για το έργο της, ανά τακτά χρονικά διαστήματα.
Μεταξύ άλλων, έργο του Διαχειριστή θα είναι η εξεύρεση και αξιοποίηση πόρων από διάφορες πηγές και όχι αποκλειστικά από την Ελληνική Πολιτεία (ΕΣΠΑ, Ευρωπαϊκά προγράμματα, Διεθνείς χρηματοδοτήσεις, χορηγίες, δωρεές από τη Διασπορά μας, χορηγίες από Ελληνικά και ξένα Ιδρύματα, πιθανή διευκόλυνση της συμβολής Ελληνικών και ξένων πανεπιστημίων ξένων αρχαιολογικών αποστολών κ.λ.π.), στο πλαίσιο του Master plan (επί μέρους μελέτες και έργα)  και των κατευθύνσεων του Φορέα Διαχείρισης.
Το έργο της Δ.Ε., μεταξύ άλλων, θα διευκολύνει την Εφορία Αρχαιοτήτων να ασχοληθεί με το καθ' αυτό αρχαιολογικό έργο της, ενισχυμένη με πόρους και νέα «εργαλεία».


Ανάπτυξη «εγρήγορσης ευθύνης» για την τοπικής κοινωνία

Η τοπική κοινωνία θα πρέπει μέσα από τους τοπικούς φορείς (τοπική αυτοδιοίκηση και κύρια τοπικοί πολιτιστικοί σύλλογοι) να ενημερωθεί και να κληθεί να συμμετάσχει σε ό,τι της αναλογεί, με αίσθημα υπερηφάνειας και ευθύνης, διευκολύνοντας και συνδράμοντας το έργο των επιστημόνων και της πολιτείας.

Στόχος λοιπόν,  των φορέων του Νομού μας, θα πρέπει να είναι το να στραφεί το ενδιαφέρον της κυβέρνησης και των ΜΜΕ στο «δάσος» που είναι ο μοναδικός αρχαιολογικός πλούτος της ευρύτερης περιοχής της Αμφίπολης, να διεκδικήσουν και να συμμετάσχουν οι ίδιοι στην διατύπωση – υλοποίηση ενός αναπτυξιακού οράματος για αυτήν. Το «δένδρο» – σημαντικό ταφικό μνημείο ας είναι το όχημα – ευκαιρία που δεν πρέπει να χαθεί, προώθησης του προηγούμενου ευρύτερου στόχου.

ΠΗΓΗ

Σε απόσταση 2,5 χιλιόμετρων από τον λόφο Καστά

βρίσκεται το φυσικό λιμάνι της Αμφίπολης,

γνωστό από την αρχαιότητα.

Κρατήθηκε «ζωντανό» και επικερδές, μέχρι το 1950

«Η εξέλιξη των ανασκαφών στην Αρχαία Αμφίπολη είναι αυτή που θα μας οδηγήσει στην άμεση διεκπεραίωση του έργου προκειμένου το λιμάνι από αλιευτικό να μετατραπεί σε μαρίνα ιστιοπλοϊκών σκαφών», λέει ο δήμαρχος Αμφίπολης, Κωνσταντίνος Μελίτος.

Ένα λιμάνι που μοιάζει «ξεχασμένο» από τον χρόνο. Ο λόγος για το άλλοτε εμπορικό και επιβατικό λιμάνι της Αμφίπολης. Σήμερα αυτό που το θυμίζει σε όσους περνούν από την περιοχή είναι μια ταμπέλα οδικής κυκλοφορίας, πάνω στην Εγνατία Οδό.

Πρόκειται για ένα φυσικό λιμάνι, γνωστό από την αρχαιότητα, που θεωρείται σίγουρο πως χρησιμοποιήθηκε στο παρελθόν για πολλαπλούς σκοπούς και κρατήθηκε «ζωντανό» και επικερδές, έως και λίγο μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.

Η άγνωστη ιστορία του λιμανιού 

«Το λιμάνι της Αμφίπολης αποτελούσε τερματικό σταθμό της σιδηροδρομικής γραμμής του ΟΣΕ- ονόματι Σιδηροδρομικός Σταθμός Αμφίπολης Λιμένα», θα θυμηθούν οι κάτοικοι των Κερδυλλίων, εξιστορώντας την πορεία του «άγνωστου» σε πολλούς αυτού λιμανιού, στα σύγχρονα χρόνια.

Το λιμάνι λειτουργούσε από παλιά, ενώ η σιδηροδρομική γραμμή εγκαινιάστηκε στις 5 Μαΐου του 1940 και έκλεισε το 1969, μαζί με τη γραμμή Νέας Ζίχνης - Αμφίπολης - Λιμένα. Ο σταθμός διέθετε πλευρική αποβάθρα και γραμμές εναπόθεσης αμαξοστοιχιών, ενώ συνδεόταν με εμπορευματικές γραμμές με τον λιμένα της Αμφίπολης, για τον οποίο ιστορικές πηγές αναφέρουν ότι χρησιμοποιήθηκε από τον Ιωάννη Μεταξά, για τη μεταφορά οικοδομικών υλικών για την κατασκευή των οχυρών.

Οι ράγες του σταθμού αποξηλώθηκαν το 1969 και το άλλοτε πολυσύχναστο λιμάνι άρχισε να ξεχνιέται, ενώ οι εντατικές εργασίες στον ποταμό Στρυμόνα, το μετέτρεψαν πολύ γρήγορα σε «γούρνα» φερτών υλών του ποταμού.

Το 2000, το λιμάνι της Αμφίπολης εντάσσεται στο Επιχειρησιακό πρόγραμμα Αλιείας 2000-2006. Ο προϋπολογισμός του έργου, που σκοπό είχε να αλλάξει τον αλιευτικό, εμπορικό και επιβατικό χάρτη του Νομού Σερρών, «άγγιξε» τις 860.000 ευρώ. Το έργο βρισκόταν υπό την αιγίδα του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και χρηματοδοτήθηκε από εθνικούς πόρους κατά 25% και κοινοτικούς πόρους κατά 75%, με τίτλο: «Αποκατάσταση φυσικού περιβάλλοντος και εκσυγχρονισμός αλιευτικού καταφυγίου Αμφιπόλης». Φορέας υλοποίησης του έργου ήταν, τότε, η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Σερρών.

Στόχος του υπουργείου ήταν, το λιμάνι της Αμφίπολης να αξιοποιηθεί ως λιμένας τουριστικών σκαφών και σκαφών αναψυχής από Ελλάδα και Βουλγαρία, ως Περιφερειακό Κέντρο μεταφορών και εμπορίου προς όλη την Ανατολική Μακεδονία και το Βόρειο Αιγαίο και ως αλιευτικό καταφύγιο.

Το 2008, γίνονται τα εγκαίνια του έργου και το λιμάνι παίρνει «ζωή», αλλά ήταν ίσως και η μοναδική μέρα που δέχθηκε τόσους επισκέπτες.

Τα χρόνια πέρασαν και το υπερσύγχρονο λιμάνι, με υποσταθμούς ρεύματος, αντλίες βενζίνης, αντλίες νερού, μένει αναξιοποίητο. Καβούρια και αφρόψαρα οι μόνιμοι «κάτοικοι» του λιμανιού, που στέκει "άπνοο", με μοναδικούς καθημερινούς επισκέπτες του τους τρεις μυδοκαλλιεργητές της περιοχής.

«Υπάρχουν μόνο τρεις μονάδες μυδοκαλλιέργειας» θα πει ένας εκ των τριών, εξηγώντας πως «τα μόνα σκάφη που μπορούν, πλέον, να μπαίνουν στο άλλοτε εμπορικό και επιβατικό λιμάνι, είναι δύο μεγάλα σκάφη μυδοκαλλιέργειας και έξι μικρά επαγγελματικά αλιευτικά». Ο λόγος δεν είναι, φυσικά, η απαγόρευση της εισόδου σε πλεούμενα, αλλά η χαμηλή στάθμη του νερού της εισόδου του λιμανιού, που με τον καιρό και την εγκατάλειψη, όπως λένε οι ψαράδες, κατέληξε να γίνει η «γκούρμπα» του ποταμού Στρυμόνα.

«Τα δικά μας σκάφη έχουν μεγάλες προπέλες και έτσι δημιουργούν ρεύματα και καταφέρνουν να διατηρούν το άνοιγμα ανοιχτό. Το βάθος της εισόδου του λιμανιού είναι περίπου στους 80 εκατοστά με ένα μέτρο βάθος και τα καΐκια σέρνονται για να βγουν στη θάλασσα και να επιστρέψουν» λέει ένας μυδοκαλλιεργητής, σημειώνοντας πως «αν θα τολμήσουν να μπουν σκάφη τουριστικά και ιστιοπλοϊκά, η σπάθα κάτω από την καρίνα θα κολλήσει».

Την τελευταία δεκαετία, το λιμάνι της Αμφίπολης «άλλαζε χέρια» συχνά. Από τη Νομαρχία Σερρών το 2003, πέρασε στα «χέρια» του δήμου Αμφίπολης κι έναν χρόνο μετά, από τον δήμο Αμφίπολης και πάλι στη Νομαρχία. Το 2010, πέρασε στην Περιφερειακή Ενότητα Σερρών και τελικά, το 2012, πέρασε ξανά στην εποπτεία του δήμου Αμφίπολης.

«Απέδωσαν καρπούς οι προσπάθειες των αρμόδιων φορέων του νομού Σερρών για τη δημιουργία λιμενικού σταθμού στην Αμφίπολη, έπειτα από την καταφατική απάντηση του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, σύμφωνα με την οποία εντός του 2012 θα ξεκινήσει η λειτουργία με την επάνδρωσή του από το Λιμενικό Σώμα. Η αξιοποίηση του λιμανιού της Αμφίπολης δημιουργεί νέες προοπτικές ανάπτυξης, αλλάζοντας ριζικά το τουριστικό, οικονομικό και επιχειρηματικό προφίλ της ευρύτερης περιοχής. Λόγω της πλεονεκτικής γεωγραφικής του θέσης, η οποία επιτρέπει τη διασύνδεση με χώρους ιστορικού και αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, αλλά και με σημαντικούς οδικούς άξονες, ένας πολλά υποσχόμενος περιφερειακός πόλος έλξης αναπτύσσεται, με εμβέλεια που θα ξεπερνά τα στενά τοπικά όρια. Λιμένας τουριστικών σκαφών και σκαφών αναψυχής από τη Βουλγαρία, περιφερειακό κέντρο μεταφορών και εμπορίου από και προς την Ανατολική Μακεδονία και το Βόρειο Αιγαίο, το λιμάνι της Αμφίπολης αποτελεί συγκριτικό πλεονέκτημα της περιοχής που πρέπει να εκμεταλλευτούμε προς όφελος του νομού μας» δήλωνε το 2012, σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο τότε βουλευτής του ΠΑΣΟΚ, Στάθης Κουτμερίδης.

Το λιμάνι δεν επανδρώθηκε, εν τέλει, από το Λιμενικό Σώμα και παρέμεινε αφύλακτο, δίνοντας τη δυνατότητα σε Έλληνες και Βούλγαρους καταπατητές να το χρησιμοποιούν, είτε για παράνομο ψάρεμα, είτε για χώρο αναψυχής και διακοπών, στήνοντας παράνομες παράγκες και τροχόσπιτα.

Οι αντλίες νερού, βενζίνης και ρεύματος είναι πλέον σε απόλυτη αχρηστία και ο φωτισμός μηδαμινός -πολλές φορές και ανύπαρκτος- μετά τις αλλεπάλληλες διακοπές του ρεύματος από τη ΔΕΗ, λόγω χρέους.

«Το χρέος στη ΔΕΗ ξεπερνούσε τις 10.000 ευρώ, τώρα έχει εξοφληθεί και οι τέσσερις προβολείς που φωτίζουν το λιμάνι είναι σε λειτουργία», εξηγεί ο πρόεδρος του Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου Κώστας Ψαθάς που παρά τις φιλότιμές προσπάθειες που έκανε για την επαναλειτουργία του λιμανιού, δεν κατάφερε τελικά να υλοποιήσει το όνειρο των Αμφιπολιτών να έχουν το δικό τους λιμάνι που θα δώσει οικονομική ανάσα στην περιοχή.

«Θέλει λεφτά για να γίνει», εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Ψαθάς, επισημαίνοντας πως «η είσοδος του λιμανιού πρέπει να θεωρηθεί προστατευόμενη διώρυγα και να γίνουν τεχνικές εργασίες διάνοιξης του λιμένα που κοστίζουν αρκετά χρήματα».

«Όταν υλοποιήθηκε το έργο, ονειρευτήκαμε…» λέει, με παράπονο, ο 50χρονος μυδοκαλλιεργητής του λιμανιού που λέει πως ποτέ μέχρι σήμερα δεν πλήρωσε λιμενικά τέλη, καθώς ποτέ δεν τηρήθηκαν οι προδιαγραφές του έργου.

Η είσοδος του λιμανιού που ζητούν οι κάτοικοι και οι επαγγελματίες της περιοχής, έχει μήκος 360 μέτρα και φάρδος 20 μέτρα. Η διάνοιξή της, σε βάθος, πρέπει να φτάσει το 1,5 μέτρο από 1,00 που είναι σήμερα για να μπορέσει το λιμάνι να λειτουργήσει, ενώ ο βυθοκόρος που θα αναλάμβανε τη διάνοιξη της εισόδου του λιμανιού δεν ήρθε ποτέ.

«Οι μελέτες του έργου μένουν κλειδωμένες στα συρτάρια» λέει ο πρώην επικεφαλής της ελάσσονος αντιπολίτευσης στον δήμο Αμφίπολης, Κώστας Τσιρογιάννης. «Ήρθαν στον τόπο μας πολλά λεφτά από την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά εμείς τα πετάξαμε» υποστηρίζει.

Από την πλευρά του, ο νυν δήμαρχος Αμφίπολης, Κωνσταντίνος Μελίτος, δηλώνει ότι «πρώτος στόχος της Δημοτικής Αρχής είναι η αποχωμάτωση της εισόδου του πυθμένα και η αποτροπή φερτών υλών από τον Στρυμόνα, έργο που θα υλοποιηθεί μέσω Interreg».

Ελπίζουν στην... ανασκαφή του τάφου 

Την ίδια ώρα, συμπληρώνει: «η εξέλιξη των ανασκαφών στην Αρχαία Αμφίπολη είναι αυτή που θα μας οδηγήσει στην άμεση διεκπεραίωση του έργου προκειμένου το λιμάνι από αλιευτικό να μετατραπεί σε μαρίνα ιστιοπλοϊκών σκαφών».

Το λιμάνι της Αμφίπολης που έχει μετατραπεί πλέον σε... σκουπιδότοπο, παραμένει «σιωπηλό». Μόνη του συντροφιά, ο 80χρονος κυρ Γιάννης, ο οποίος το επισκέπτεται, σχεδόν κάθε απόγευμα, κάθεται στην πλωτή αποβάθρα και αναπολεί τις στιγμές που έζησε στο λιμάνι της Αμφίπολης. Δεν γνωρίζει από «master plan», αλλά ξέρει, όπως λέει, πως έρχεται η ανάπτυξη ενός τόπου, όπου «αν ζούσε ο Μέγας Αλέξανδρός, εδώ θα είχε σήμερα τα καράβια του».

«Όταν έχουμε κοινό όραμα και στόχο και τα διεκδικούμε με στοχευμένες και συντονισμένες προσπάθειες το αποτέλεσμα είναι σίγουρο και πάντοτε θετικό» λέει, με αισιοδοξία, ο ηλικιωμένος από την Αμφίπολη.

ΠΗΓΗ

Οι εγκαταστάσεις, σε έκταση 275 στρμ., ανήκουν στην ΓΑΙΑΟΣΕ, η οποία έβαλε τις βάσεις για συνεργασία με το δήμο Αμφίπολης και την από κοινού δράση για την αναβάθμισή τους.

Με τα νέα δεδομένα που δημιουργούνται στην πορεία της αποκάλυψης του ταφικού μνημείου, κλιμάκιο της ΓΑΙΑΟΣΕ, με επικεφαλής τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της εταιρείας Αθανάσιο Σχίζα, μετέβη στην περιοχή και συναντήθηκε με τον δήμαρχο Αμφίπολης Κωνσταντίνο Μελίτο. “Η ΓΑΙΑΟΣΕ δεν φέρει καμία αντίρρηση στο να γίνουν παρεμβάσεις που θα αναβαθμίσουν το λιμάνι. Είμαστε διατεθειμένοι να υπογράψουμε μια προγραμματική συμφωνία με το δήμο, με τον οποίο θα είμαστε στο εξής σε συνεχή επικοινωνία, ώστε σε συνεργασία να γίνει αξιοποίηση της περιουσίας της ΓΑΙΑΟΣΕ και να δημιουργηθούν υποδομές στην ευρύτερη περιοχή της Αμφίπολης”, εξηγεί στη “Μ”, ο κ. Βασίλης Διαμαντάκης, μηχανικός της ΓΑΙΑΟΣΕ, υπεύθυνος της εταιρείας στη Βόρεια Ελλάδα.

ΠΗΓΗ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ

ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ ΣΕΡΡΩΝ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

ΕΡΓΟ: ΑΝΑΣΚΑΦΗ ΤΥΜΒΟΥ ΣΤΗΝ ΑΜΦΙΠΟΛΗ

Στην Αθήνα, σήμερα, την 25η του μηνός Αυγούστου 2010, οι παρακάτω φορείς καλούμενοι στο εξής «Συμβαλλόμενοι»:

α) Η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Σερρών νόμιμα εκπροσωπούμενη από το Νομάρχη, κάτοικο Σερρών κ. Στέφανο Φωτιάδη.

β) Το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού νόμιμα εκπροσωπούμενο από τη Γενική Γραμματέα Πολιτισμού κ. Λίνα Μενδώνη, κάτοικο Αθηνών .

Άρθρο 1

Προοίμιο

Μεταξύ των Συμβαλλομένων υπογράφεται η παρούσα Προγραμματική Σύμβαση σύμφωνα με:

α) τις διατάξεις του Ν. 3028/2002 (ΦΕΚ 153/Α/28.6.2002) «Για την προστασία των αρχαιοτήτων και εν γένει της πολιτιστικής κληρονομιάς»,

β) το Π.Δ.30/1996 «Κώδικας Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης»

γ) την αριθμ. ΥΠΠΟ/ΔΟΕΠΥ/ΤΟΠΥΝΣ/89348/19.9.08 Υ.Α. (ΦΕΚ 2032/Β/2.10.2008) «Μεταβίβαση δικαιώματος υπογραφής «με εντολή Υπουργού» στους Γενικό Γραμματέα, Προϊσταμένους Γενικών Διευθύνσεων, Διευθύνσεων, και Τμημάτων της Κεντρικής Υπηρεσίας του Υπουργείου Πολιτισμού», άρθρο 1 παρ. 34

δ) το άρθρο 81 του Ν. 1958/1991 (ΦΕΚ 122/Α/5.8.91),

ε) το Π.Δ. 99/1992 (ΦΕΚ 46/Α/23.3.92) «Μελέτη και εκτέλεση αρχαιολογικών εν γένει έργων»,

στ) Τις διατάξεις του Ν. 3812/2009 «Αναμόρφωση συστήματος προσλήψεων στο δημόσιο τομέα και άλλες διατάξεις» (Φ.Ε.Κ Α” 234/28-12-2009)

ζ)Το άρθρο 225 του Ν. 3463/2006 «Κώδικας Δήμων και Κοινοτήτων»,

η)Το άρθρο 1 παρ. 6 περ. στ” του Ν 1256/1982,

θ) τις με αριθμ. 71 & 72/2010 Αποφάσεις του Νομαρχιακού Συμβουλίου Σερρών για την έγκριση των όρων της παρούσας.

Με την παρούσα Σύμβαση καθορίζεται πλαίσιο συμφωνίας για την εκπόνηση και την εφαρμογή ενός προγράμματος μελετών και έργων και προσδιορίζονται οι τρόποι και οι διαδικασίες υλοποίησης του.

Περιαγόμενο της Σύμβασης

Η παρούσα Προγραμματική Σύμβαση περιέχει τις διατάξεις και τις διαδικασίες που θα ισχύουν για την εκτέλεση του Προγράμματος και συγκεκριμένα:

-       Το προοίμιο και το περιεχόμενο της Σύμβασης (άρθρο 1).

-       Το περιεχόμενο και τους στόχους του Προγράμματος (άρθρο 2).

-       Το αντικείμενο της Σύμβασης (άρθρο 3).

-       Τη διάρκεια της Σύμβασης (άρθρο 4).

-       Το φορέα εκτέλεσης του Προγράμματος (άρθρο 5).

-       Τους πόρους που θα διατεθούν και τον τρόπο χρημ/δότησης του Προγράμματος (άρθρο 6).

-       Τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των Συμβαλλομένων (άρθρο 7).

-       Το ιδιοκτησιακό καθεστώς – Χρήση χώρου (άρθρο 8).

-       Το όργανο παρακολούθησης της Προγραμματικής Σύμβασης και αρμοδιότητές του (άρθρο 9)

-       Την αντισυμβατική συμπεριφορά – ρήτρες (άρθρο 10)

-       Τις Τροποποιήσεις της σύμβασης (άρθρο 11)

-       Τα όρια της Σύμβασης και τις Τελικές Διατάξεις (άρθρο 12).

Άρθρο 2

Περιεχόμενο και στόχος του Προγράμματος

Το έργο περιλαμβάνει: ανασκαφικές εργασίες στην Αρχαία Νεκρόπολη-Λόφος Καστά της Αμφίπολης και στόχος είναι η αποκάλυψη Μακεδονικού Τάφου.

Σύμφωνα με την άποψη του αείμνηστου καθηγητή Δημητρίου Λαζαρίδη πιθανόν να πρόκειται για τον τάφο της Ρωξάνης και του υιού του Μ. Αλεξάνδρου, Αλέξανδρου.

Ανεξάρτητα από την εκτίμηση αυτή τα στοιχεία συνηγορούν για την ύπαρξη ταφικού συγκροτήματος σημαντικού αξιωματούχου.

Το έργο είναι ιδιαίτερης σημασίας για την περιοχή σε συνδυασμό με τον ρόλο του ευρύτερου αρχαιολογικού χώρου της Αμφίπολης.

Άρθρο 3

Αντικείμενο της Σύμβασης

Η παρούσα προγραμματική σύμβαση αφορά στη συνεργασία των αναφερόμενων στην αρχή συμβαλλόμενων φορέων ώστε να εκτελεσθούν από την ΚΗ’ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων Σερρών τα παρακάτω έργα:

Ανασκαφικές εργασίες στην Αρχαία Νεκρόπολη (Λόφος Καστά) στην Αμφίπολη Σερρών.

Χωματουργικές εργασίες στον ίδιο χώρο για την απομάκρυνση χωμάτων με την χρήση μηχανημάτων.

Άρθρο 4

Ισχύς της Προγραμματικής Σύμβασης

Η διάρκεια της παρούσας Προγραμματικής Σύμβασης είναι από 18 Αυγούστου έως 18 Οκτωβρίου 2010 με χρόνο υλοποίησης έργου δύο μήνες. Ως χρόνος έναρξης θεωρείται η 18 Αυγούστου 2010. 

Άρθρο 5

Φορέας υλοποίησης του αντικειμένου της Σύμβασης

Φορέας υλοποίησης θα είναι η ΚΗ” Εφορεία Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων Σερρών. Η εκτέλεση του έργου θα πραγματοποιηθεί με αυτεπιστασία και απολογιστικά, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.

Άρθρο 6

Προϋπολογισμός, πόροι και τρόπος χρηματοδότησης του Προγράμματος

Ο συνολικός προϋπολογισμός του Προγράμματος ανέρχεται στις 20.000 €.

Το έργο χρηματοδοτείται εξ ολοκλήρου από τον προϋπολογισμό της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Σερρών. Η συνολική δαπάνη του έργου ανέρχεται στο ποσό των είκοσι χιλιάδων ευρώ (20.000 €) συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α. και θα βαρύνει το Νομαρχιακό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων της Ν.Α. Σερρών.έτους 2010 με χρηματοδότηση από τους Κ.Α.Π. Στο ποσό αυτό περιλαμβάνονται όλες οι επιμέρους δαπάνες προκειμένου να εκτελεστεί η παρούσα σύμβαση.

Η διάθεση της πίστωσης θα γίνεται από τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Σερρών στη ΚΗ” Εφορεία Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων Σερρών. Η πληρωμή θα γίνεται από την Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Σερρών προς τη ΚΗ” Εφορεία στο τέλος κάθε μήνα, σε περίπτωση απασχόλησης προσωπικού, ή με την υποβολή των παραστατικών.

Η διαχείριση των πιστώσεων θα γίνεται σύμφωνα με τον κανονισμό που διέπει την ΚΗ” Εφορεία Ρητά συμφωνείται ότι για την εκτέλεση ή πραγμάτωση του αντικειμένου της παρούσας Σύμβασης, ουδεμία επιβάρυνση ή δαπάνη έναντι των συμβαλλομένων ή και τρίτων θα προκαλείται σε βάρος του προϋπολογισμού του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού.

Το κόστος ανάληψης της οποιασδήποτε υποχρέωσης του Υπουργείου Πολιτισμού & Τουρισμού, αλλά και το κόστος της εν γένει λειτουργίας της Επιτροπής Παρακολούθησης της υλοποίησης του αντικειμένου της σύμβασης θα καλύπτονται από τον προϋπολογισμό της παρούσας σύμβασης.

Άρθρο 7

Δικαιώματα και υποχρεώσεις των Συμβαλλομένων

Η ΚΗ” Εφορεία αναλαμβάνει την εκτέλεση του Προγράμματος σύμφωνα με τα όσα ορίζονται στη Σύμβαση και στις εγκεκριμένες μελέτες του έργου. Στο τέλος του έργου υποχρεούται να υποβάλει απολογισμό ο οποίος θα συνταχθεί από την κ. Κατερίνα Περιστέρη Αρχαιολόγο -Προϊσταμένη της ΚΗ” Εφορείας και την ομάδα των συνεργατών της.

Η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Σερρών αναλαμβάνει την υποχρέωση να χρηματοδοτεί τακτικά το Πρόγραμμα, σύμφωνα με τα όσα ειδικότερα προβλέπονται στο προηγούμενο άρθρο.

Στο χώρο του έργου θα τοποθετηθεί πινακίδα όπου θα αναφέρεται ο χρηματοδότης. Επίσης θα γίνεται σχετική καταχώρηση στα έντυπα που τυχόν εκδοθούν.

Άρθρο 8

Ιδιοκτησιακό καθεστώς – Χρήση χώρου

Ο χώρος, στον οποίο θα εκτελεσθεί το έργο της παρούσας Προγραμματικής Σύμβασης, ανήκει στο ΥΠ.Π.Ο.Τ και προστατεύεται από τον Νόμο 3028/2002 «Για την προστασία των Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονομιάς».

Άρθρο 9

Όργανο παρακολούθησης της Προγραμματικής Σύμβασης και αρμοδιότητές του

Για την παρακολούθηση της υλοποίησης της σύμβασης αυτής θα οριστεί με αποφάσεις των κατά περίπτωση αρμοδίων οργάνων, Τριμελής Επιτροπή αποτελούμενη από εκπροσώπους των συμβαλλομένων (με τους νόμιμους αναπληρωτές τους), ως ακολούθως: από τη ΚΗ” Εφορεία η κ. Κατερίνα Περιστέρη, προϊσταμένη-αρχαιολόγος Α”, η οποία θα εκτελεί χρέη προέδρου, με αναπληρώτρια την κ. Λίλιαν Αχειλαρά προϊσταμένη της ΙΣΤ” Εφορείας προϊστορικών και κλασσικών Αρχαιοτήτων και μέλος την κ. Ζωγράφου Ηλέκτρα, Αρχαιολόγο της ΚΗ Εφορείας.

Από τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Σερρών ο κ. Αλέκος Φωταρούδης, Η-Μ/Μηχανικός της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών της Ν.Α Σερρών με αναπληρωτή τον κ. Σμιρνάκη Γεράσιμο, πολιτικό Μηχανικό υπάλληλο της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών της Ν.Α Σερρών. Ο καθένας από τους συμβαλλομένους διατηρεί το δικαίωμα να αντικαταστήσει οποτεδήποτε τον εκπρόσωπο του στην Επιτροπή.

Έργο της Επιτροπής είναι η παρακολούθηση της εφαρμογής, η εν γένει επίλυση των όποιων προβλημάτων παρουσιάζονται και η έγκριση ειδικότερων ρυθμίσεων στα πλαίσια της παρούσας σύμβασης.

Άρθρο 10

Αντισυμβατική συμπεριφορά – ρήτρες

Η παράβαση οποιουδήποτε από τους όρους αυτής της σύμβασης, που θεωρούνται όλοι ουσιώδεις, από οποιοδήποτε από τα συμβαλλόμενα μέρη, παρέχει στο άλλο το δικαίωμα να αξιώσει αποκατάσταση των αντισυμβατικών ενεργειών σε εύλογο χρόνο. Σε περίπτωση αρνήσεως, αδυναμίας ή αμέλειας προς αποκατάσταση από της πλευράς του ενός μέρους, ο αντισυμβαλλόμενος έχει το δικαίωμα να καταγγείλει τη σύμβαση σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, αξιώνοντας κάθε θετική ή αποθετική ζημιά, αφού προηγουμένως ενημερώσει εγγράφως το άλλο μέρος.

Τυχόν διαφωνίες ή διαφορές μεταξύ των συμβαλλομένων για την ερμηνεία και την εφαρμογή των όρων της παρούσας θα υπάγονται στην αρμοδιότητα των Δικαστηρίων Σερρών.

Άρθρο 11

Τροποποιήσεις της σύμβασης

Με κοινή έγγραφη συμφωνία των συμβαλλομένων μερών, η παρούσα προγραμματική σύμβαση μπορεί να τροποποιείται ή να συμπληρώνεται ως προς το αντικείμενο, τους πόρους, το χρονοδιάγραμμα και λοιπούς όρους της σύμβασης καθώς επίσης και να παρατείνεται η διάρκειά της.

Άρθρο 12

Όρια της Σύμβασης και Τελικές Διατάξεις

Η μη άσκηση δικαιωμάτων ή η παράλειψη υποχρεώσεων από οποιοδήποτε συμβαλλόμενο μέρος ή η ανοχή καταστάσεων αντίθετων προς την παρούσα Προγραμματική Πολιτισμική Σύμβαση ή η καθυστέρηση στη λήψη μέτρων που προβλέπει η Σύμβαση αυτή από οποιοδήποτε συμβαλλόμενο μέρος, δεν μπορεί να θεωρηθεί ως παραίτηση των συμβαλλομένων μερών από δικαιώματα ή απαλλαγή από τις υποχρεώσεις τους ή αναγνώριση δικαιωμάτων στα συμβαλλόμενα μέρη που δεν αναγνωρίζονται από την Προγραμματική αυτή Σύμβαση.

Αυτά συμφώνησαν, συνομολόγησαν και αποδέχτηκαν οι συμβαλλόμενοι και προς απόδειξή τους συντάχθηκε το παρόν και υπογράφηκε σε τρία πρωτότυπα και έλαβε κάθε συμβαλλόμενο μέρος από ένα.

Άρθρο 12

Ειδικοί όροι

Το δικαίωμα όλων των στοιχείων (σχέδια, μελέτες, φωτογραφίες κ.ο.κ.) που άπτονται της επιστημονικής έρευνας ανήκουν στη ΚΗ' Εφορεία Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων, χωρίς την καταβολή περαιτέρω αμοιβής.

                                                      ΟΙ ΣΥΜΒΑΛΛΟΜΕΝΟΙ

Για τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Σερρών        Για το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού

                 Ο Νομάρχης                                            Η Γενική Γραμματέας Πολιτισμού

       ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΦΩΤΙΑΔΗΣ                                            ΛΙΝΑ ΜΕΝΔΩΝΗ