Λ.Μενδώνη: Η Αμφίπολη εγκαταλείφθηκε...

Η «σιδηρά κυρία του υπουργείου Πολιτισμού», αρχαιολόγος Λίνα Μενδώνη, γενική γραμματέας για 10 ολόκληρα χρόνια (σε δύο διαφορετικές φάσεις, με 12 διαφορετικούς υπουργούς και υφυπουργούς).

"Θεωρήθηκε ότι η αποκάλυψη του μνημείου της Αμφίπολης ήταν μέρος του success story Σαμαρά. Η απόφαση να μη γίνει ουσιαστικά τίποτα τα δύο τελευταία χρόνια είναι, κατά τη γνώμη μου, πολιτική. Δεν λέω κομματική, λέω πολιτική". 

Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO

ΚΑΤΕΡΙΝΑ Ι. ΑΝΕΣΤΗ 

Η σιδηρά κυρία του υπουργείου Πολιτισμού. Έτσι την αποκαλούν. Γενική γραμματέας για δέκα ολόκληρα χρόνια (σε δύο διαφορετικές φάσεις, με περίπου δώδεκα διαφορετικούς υπουργούς και υφυπουργούς), η αρχαιολόγος Λίνα Μενδώνη έζησε τις πιο δημιουργικές αλλά και συγκρουσιακές στιγμές του υπουργείου Πολιτισμού. Από την έγκριση των Ολυμπιακών Έργων, στην ολοκλήρωση της ενοποίησης των αρχαιολογικών χώρων της Αθήνας, στην ένταξη-ρεκόρ έργων στο ΕΣΠΑ, που έδωσαν πίσω στην πόλη εμβληματικά κτίρια, ως τις κλοπές αρχαιοτήτων και έργων τέχνης, τις συγκρούσεις με τους συνδικαλιστές, που δεν δίστασαν να ανέβουν πάνω στα Προπύλαια της Ακρόπολης. Και βέβαια την Αμφίπολη, την πιο ένδοξη και ταυτόχρονα αμφιλεγόμενη αρχαιολογική ανακάλυψη των τελευταίων δεκαετιών – έγινε αντικείμενο θαυμασμού και debate ταυτόχρονα.   

../..

— Γιατί ξαφνικά ξεχάστηκε το θέμα της Αμφίπολης; 

Όταν ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς επισκέφθηκε την Αμφίπολη, στις 12 Αυγούστου 2014, η τότε αξιωματική αντιπολίτευση έδωσε στο θέμα πολιτική διάσταση. Επρόκειτο για μια απλή επίσκεψη την ημέρα που ξεκινούσαν οι διακοπές του. Θεωρήθηκε ότι η αποκάλυψη του μνημείου ήταν μέρος του success story Σαμαρά. Η απόφαση να μη γίνει ουσιαστικά τίποτα τα δύο τελευταία χρόνια είναι, κατά τη γνώμη μου, πολιτική. Δεν λέω κομματική, λέω πολιτική. Πολιτικά κρίθηκε από την ηγεσία του υπουργείου ότι δεν έπρεπε να συνεχιστεί. Δεν συνεχίστηκε το αυτονόητο, όπως γίνεται με κάθε αρχαιολογικό εύρημα. Δεν μιλάω μόνο για την ανασκαφή. Ολόκληρο το ταφικό μνημείο και η περιοχή χρήζουν έρευνας. Η ανασκαφική ομάδα συνεχίζει τη μελέτη και έχει παρουσία με ανακοινώσεις σε διάφορα συνέδρια. Αυτός είναι ο ρόλος των επιστημόνων. Όμως, το υπουργείο Πολιτισμού δεν έχει δώσει ώθηση ούτε στην έρευνα ούτε στην ανάδειξη του μνημείου, όχι για να γίνει επισκέψιμο αλλά ούτε και για την ουσιαστική προστασία του. Περάσανε από το ΚΑΣ δύο μελέτες, το 2015 και το 2016, που είχαμε δρομολογήσει εμείς ήδη από το 2014. Τον Νοέμβριο-Δεκέμβριο του 2015 εφαρμόστηκε μόλις το 30% της μίας μελέτης, που αφορούσε άμεσα σωστικά μέτρα, προκειμένου να μη σκεπαστεί ξανά το μνημείο με υπερκείμενα χώματα.   Ήταν μεγάλη η χαρά όταν ανακτήθηκαν οι αρχαιότητες της Ολυμπίας, αλλά χαρά ήταν και κάθε φορά που ανακτούσαμε αρχαιότητες από χέρια αρχαιοκάπηλων. Με πονάει το ότι έχουν κλαπεί τέσσερις πίνακες της Εθνικής Πινακοθήκης και δεν έχουν εντοπιστεί. 

— Στην τελευταία φάση της ανασκαφής είχε δημιουργηθεί η αίσθηση ότι η σχέση σας με την ανασκαφέα Αικατερίνη Περιστέρη είναι συγκρουσιακή. 

Με την κ. Περιστέρη είχαμε εξαιρετική συνεργασία. Ένταση υπήρξε στην παρουσίαση που έγινε στο αμφιθέατρο του υπουργείου στο τέλος του Νοεμβρίου του 2014. Επειδή δεν είχε την εμπειρία να αντιμετωπίσει τον καταιγισμό ερωτήσεων και λόγω της φόρτισής της, δεν έλεγε αυτό που ήξερε και φαινόταν ότι κάτι ήθελε να κρύψει. Αυτός ήταν και ο λόγος της παρέμβασής μου για τα σκελετικά κατάλοιπα.   

— Υπάρχει κάτι που δεν μάθαμε για την Αμφίπολη; 

Δεν απεκρύβη τίποτα. Με απόλυτη βεβαιότητα σας λέω ότι ξέρω αυτά που ξέρετε κι εσείς, τίποτα περισσότερο.   

— Προσωπικά, ως αρχαιολόγος, έχετε υποψίες, ενδείξεις σε ποιον ανήκει ο τάφος; 

Πιστεύω ότι πρόκειται για δημόσιο έργο που χρηματοδοτήθηκε από τα κραταιά βασιλικά ταμεία. Ένα τέτοιο έργο δεν έγινε για τυχαίο πρόσωπο. Πρέπει να συνδεόταν αμέσως, δεν εννοώ κατ' ανάγκη με δεσμό αίματος, αλλά πάντως με πολιτικό δεσμό, με τον βασιλικό οίκο. Μέχρι εκεί. Όταν αποκαλύφθηκε ο μαρμάρινος περίβολος κάποιοι έκαναν ευθεία αναφορά στον Μέγα Αλέξανδρο. Αυτό δημιούργησε τεράστιες προσδοκίες σε διάφορες ομάδες ανθρώπων. Δεν έλειψαν και αναφορές συνωμοσιολογικού χαρακτήρα. Η αναφορά και μόνο του ονόματος «Αλέξανδρος» προκαλεί τεράστιο διεθνές ενδιαφέρον. Αυτήν τη στιγμή που μιλάμε χιλιάδες άτομα γκουγκλάρουν το όνομά του στο Διαδίκτυο.   

../..

ΠΗΓΗ