Αθ.Νακάσης: «Ανίδεοι χειρίζονται την ανασκαφή»

«Μόνο ανίδεοι θα χειρίζονταν με αυτό τον τρόπο την ανασκαφή», ανέφερε ο επίτιμος πρόεδρος της Διεύθυνσης Αναστηλώσεων Αρχαίων Μνημείων, κ. Αθανάσιος Νακάσης και τόνισε ότι η χρονολόγηση του τάφου είναι λανθασμένη. Μιλώντας στη τηλεόραση του ΣΚΑΪ, ο κ. Νακάσης υποστήριξε ότι το μνημείο δεν χρονολογείται την περίοδο που έχει προσδιορίσει η κυρία Κατερίνη Περιστέρη, αλλά είναι μεταγενέστερο, ίσως και ρωμαϊκό, ενώ απέκλεισε το ενδεχόμενο ο τύμβος να ανήκει σε μέλος της βασιλικής οικογένειας, καθώς οι βασιλείς ενταφιάζονταν στις Αιγές.

"Αν η ανασκαφή στην Αμφίπολη γινόταν με το σωστό επιστημονικό τρόπο της ιστορικής στρωματογραφίας θα είχαμε ήδη περισσότερες πληροφορίες για το μνημείο και το νεκρό", επισημαίνει στο News247, o επίτιμος πρόεδρος της Διεύθυνσης Αναστηλώσεων Αρχαίων Μνημείων, Αθανάσιος Νακάσης, λίγο μετά τις νέες ανακοινώσεις για την πορεία της ανασκαφής στον Τύμβο Καστά που μειώνουν τις προσδοκίες για άμεση αποκάλυψη του "ενοίκου".

"Η ανασκαφή είναι μια καταστροφική διαδικασία από μόνη της και ο μόνος λόγος που δικαιολογεί αυτή την καταστροφή είναι η κτήση πληροφοριών. Αν λοιπόν χάσεις πληροφορίες που θα έπρεπε να πάρεις κατά τη διάρκεια της ανασκαφής, τις έχασες για πάντα", προσθέτει και κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την πίεση που ασκείται, η οποία δεν δίνει στην ανασκαφική ομάδα το χρόνο που χρειάζεται.

"Η αρχαιολογία σήμερα προκρίνει στις ανασκαφές τη λεγόμενη ιστορική στρωματογραφία. Κάθε στρώμα αφαιρείται ξεχωριστά, διότι αφορά μια διαφορετική εποχή. Όταν βγάζουν τα χώματα όπως να 'ναι, μπερδεύουν τα στρώματα και δεν έχουμε καμία πληροφορία. Ένα εύρημα, το οποίο είναι αστρωματογράφητο, δεν έχει καμία απολύτως αρχαιολογική αξία. Αν εγώ σας δείξω ένα σπουδαίο δαχτυλίδι, αλλά δεν ξέρω ποιος το έφτιαξε, πού το έφτιαξε, ποια εποχή, για ποιο λόγο, τι αξία αρχαιολογική έχει;" διερωτάται ο κ. Νακάσης και τονίζει πως: "Ψάχνουν ευρήματα για να γίνει η μεγάλη ανακοίνωση και αντ' αυτού τα έχουν μπερδέψει όλα. Έχετε δει ποτέ ψηφιακό να βγαίνει σε δόσεις; Βγήκε το πρώτο κομμάτι, το έπλυναν και συνέχισαν για να αποκαλυφθεί το επόμενο. Φαίνεται και στο βίντεο που δόθηκε στη δημοσιότητα. Λένε ότι κάνουνε την ανασκαφή με τον καλύτερο τρόπο, αλλά δεν μας λένε πώς την κάνουνε. Ουσιαστικά, δεν σκάβουν με την μέθοδο που θα έπρεπε διότι αυτό θα απαιτούσε χρόνο, όταν όμως υπάρχει όλη αυτή η πίεση, πώς θα γίνει στο χρόνο της η ανασκαφή".

Ο κ. Νακάσης επισημαίνει πως δια της σωστής επιστημονικής μεθόδου και με τομές στους τύμβους θεμελίωσης, πιθανώς να γνωρίζαμε ήδη ποιος είναι ο νεκρός.

Κλειδί, η τάφρος θεμελίωσης

"Όταν χτίζουμε έναν τοίχο, κάνουμε ένα όρυγμα σε σχήμα σκάφης, βάζουμε τον τοίχο μέσα και το κενό που υπάρχει μεταξύ άσκαφτων χωμάτων και τοίχου το μπαζώνουμε. Αυτό ονομάζεται τάφρος θεμελίωσης και με τον ίδιο τρόπο γινόταν στην αρχαιότητα. Τα όστρακα που υπάρχουν μέσα εκεί είναι που χρονολογούν το συγκεκριμένο τοίχο.

Η αρχαιολογία μπορεί με μελέτη των οστράκων να προσδιορίσει την ηλικία των οστράκων, με ακρίβεια 2 ετών. Αν γίνουν τομές στους τοίχους θα τελειώσει το θέμα. Θα ξέρουμε πότε χτίστηκε το κάθε τι.

Αυτά τα πράγματα έπρεπε να έχουν γίνει γνωστά εδώ και δύο χρόνια, αντ' αυτού τα αφήνουν όλα στον αέρα", λέει χαρακτηριστικά και πιθανολογεί ότι η ανασκαφική ομάδα θα πρέπει να έχει βρει ήδη όστρακα που οδηγούν σε ακριβή χρονολόγηση, όμως δεν το ανακοινώνει.

"Δεν το ανακοινώνουν διότι μετά θα καταστεί σαφές, ότι ο τάφος δεν είναι του Μεγάλου Αλεξάνδρου, αλλά είναι π.χ., της Ρωξάνης".

Όλοι γνωρίζουν ότι ο τάφος δεν είναι του Μεγάλου Αλεξάνδρου

Πάντως, ο κ. Νακάσης υποστηρίζει ότι το μέγεθος του μνημείου δεν είναι κατ' ανάγκη ευθέως ανάλογο με τη σημαντικότητα του νεκρού.

"Ο Αλέξανδρος είναι γνωστό ότι ετάφη στην Αλεξάνδρεια. Ο τύμβος της Αμφίπολης είναι ένας πολύ σπουδαίος μακεδονικός τάφος, τυπικός μακεδονικός, αλλά δεν είναι ο μεγαλύτερος. Μωσαϊκά έχουν βρεθεί και στην Πέλλα. Δεν θέλω να μειώσω τη σημασία του ευρήματος, προς θεού! Η ιδιαιτερότητά του μνημείου, όμως, είναι οι Καρυάτιδες και οι Σφίγγες, οι οποίες θα μπορούσαν να είναι μεταγενέστερες, θα μπορούσαν να είχαν γίνει σε κάποια ανακαίνιση του τάφου κι αυτό θα το ξέραμε αν μας είχανε πει πότε φτιάχτηκαν οι τάφροι ή αν οι καμάρες έχουν χτιστεί όλες μαζί. Η καμάρα του προθαλάμου με αυτή του τάφου δεν είναι στο ίδιο επίπεδο. Συνήθως, δεν έφτιαχναν όλη την καμάρα μαζί, αλλά δωμάτιο-δωμάτιο, όμως αυτό δεν μας το έχουν πει. Δεν μπορώ να το ξέρω. Επίσης θα πρέπει να φύγει το χώμα από πάνω για να δούμε, διότι μπορεί από πάνω να φαίνεται ίδιο και από κάτω να μην είναι. Αυτό το μνημείο είναι τυπικός Μακεδονικός Τάφος. Έτσι είναι σχεδόν όλοι. Αν είναι οικογενειακός τάφος πρέπει να έχουν βάλει και άλλους μέσα. 

Αν δεν βρεθεί μια επιγραφή, αν δεν υπάρξει επιγραφικό δεδομένο, ίσως δεν μάθουμε ποτέ για ποιον φτιάχτηκε το μνημείο. Πάντως, ο τάφος πρέπει να έχει σχέση με κάποιον που έζησε και μεγάλωσε στην Αμφίπολη. Θα μπορούσε να είναι ο Νέαρχος. Δε θα επέτρεπαν οι Μακεδόνες, κάποιος από τη δυναστεία να ταφεί εκτός Μακεδονίας".

Ο τάφος έχει συληθεί τουλάχιστον δύο φορές

"Ο τάφος είναι συλημένος τουλάχιστον δύο φορές από τυμβωρύχους που δεν πρέπει να έχουν μεγάλη διαφορά μεταξύ τους, χρονικά. Οι πρώτοι πήραν τα πολύτιμα ευρήματα και οι δεύτεροι, επειδή δεν βρήκαν τίποτα συνταρακτικό, άρχισαν να παίρνουν όλα τα μέταλλα, ακόμα και τα μολύβια, τους οδηγούς που ήταν μέσα οι ρόδες της πόρτας. Αυτοί τρύπησαν και το ψηφιδωτό, μήπως βρουν θησαυρό από κάτω. Οι ίδιοι αναμόχλευσαν το δάπεδο του νεκρικού θαλάμου ψάχνοντας πάλι για θησαυρό", καταλήγει ο κ. Νακάσης. 

«Δεν υπάρχει προηγούμενο καμαροσκέπαστου Μακεδονικού τάφου με υπόγειο. Δε νομίζω ότι υπάρχει κάτι από κάτω, να σας πω την αλήθεια. Είναι ό,τι βλέπουμε. Η εκτίμηση αυτή υπήρχε και από την προηγούμενη εβδομάδα».

Ιωάννα Μπρατσιάκου

ΠΗΓΗ