Μ.Μπόλαρης: Ερώτηση στη Βουλή για το Στεφάνι

Αθήνα, 10 Απριλίου 2008

ΕΡΩΤΗΣΗ

Προς τον Υπουργό Πολιτισμού κ. Λιάπη

Θέμα: Αγνοεί ο Υπουργός Πολιτισμού την διεθνή αστυνομική έρευνα και τον δικαστικό φάκελο σχετικά με την αρπαγή του Στεφανιού της Αμφίπολης; - Με ποια κριτήρια και στοιχεία θα αποφασίσει για τον τόπο έκθεσής του;

Στην εφημερίδα «Παρατηρητής» των Σερρών, δημοσιεύθηκε στις 28 Μαρτίου, ε.ε. άρθρο – παρέμβαση του σκηνοθέτη Τάκη Χατζόπουλου, ενός εκ των πολιτών που κινητοποιήθηκαν για την έκθεση του Στεφανιού στο Μουσείο της Ακρόπολης, το οποίο παραθέτουμε αυτούσιο:

«Με αφορμή τη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε την προηγούμενη εβδομάδα στο νέο αρχαιολογικό μουσείο της Ακρόπολη των Αθηνών, με θέμα την «Επιστροφή των πολιτιστικών αγαθών στις χώρες προέλευσής τους», θα ήθελα  να κάνω ορισμένες παρατηρήσεις σχετικά με τη διεκδίκηση από ομάδα πρωτοβουλίας πολιτών του Στεφανιού της Αμφίπολης. 

Πληροφορήθηκα, με καθυστέρηση, την από 14.12.2007 απάντηση του Υπουργού Πολιτισμού κ. Μιχάλη Λιάπη στην «Ερώτηση και αίτηση κατάθεσης εγγράφων» των Βουλευτών κ.κ. Μάρκου Μπόλαρη, Ευστάθιου Κουτμερίδη, Χρήστου Αηδονίδη και Μιχάλη Τιμοσίδη, με θέμα: «Το Χρυσό Στεφάνι της Αμφίπολης «δώρο» του Υπουργού Πολιτισμού στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης! - Προκλητική αμετροέπεια και ρωμαϊκή αντίληψη «Μαικήνα»! - Αγνοείται η προέλευση του Στεφανιού, το οποίο πρέπει να αποσηθαυρισθεί στο αρτιότατο και βραβευμένο από την Ευρωπάϊκή Ένωση Μουσείο της Αμφίπολης, όπως είναι η και επιθυμία των πολιτών! - Ζητείται η κατάθεση του φακέλου διεκδίκησης!». 

Ο κ. Μιχάλης Λιάπης παρέλαβε το Υπουργείο Πολιτισμού, λίγες ημέρες πριν από την υποβολή της παραπάνω ερώτησης και ως εκ τούτου, δεν είχε συμμετοχή ο ίδιος στη διεκδίκηση, τη διαπραγμάτευση και παραλαβή του στεφανιού. 

Η απάντηση του ήταν εξαιρετικά προσεκτική. Μετά τα τυπικά, αρχίζει με τη φράση: «σύμφωνα με τα στοιχεία που έθεσαν υπόψη μας οι αρμόδιες Υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού σας γνωρίζουμε τα εξής: Το χρυσό στεφάνι που επαναπατρίστηκε από το Μουσείο  J.P.Getty αποφασίστηκε να κατατεθεί στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, βάσει της επιστημονικής τεκμηρίωσης  για την προέλευσή του, στην οποία κατέληξαν ειδικοί αρχαιολόγοι του Υπουργείου Πολιτισμού και η οποία αποτέλεσε και βασικό στοιχείο για τη διεκδίκησή του» 

Ακολουθεί η παράθεση επιστημονικών αρχαιολογικών στοιχείων για την τεκμηρίωση της πιθανής προέλευσης του στεφανιού, που καταδεικνύει έρευνα και γνώση των αρχαιολόγων που προκαλούν θαυμασμό.  

Η απάντηση του κυρίου Υπουργού τελειώνει με την εξής παράγραφο: «Στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης ευρίσκεται πολυσέλιδη πορισματική έκθεση τριών εγκρίτων επιστημόνων της Μακεδονίας, της κας Μπ. Τσιγαρίδα, της κας Δ. Ιγνατιάδου και της κας Α. Κοτταρίδη, η οποία αποτέλεσε το κύριο στοιχείο για την διεκδίκηση του στεφανιού και με το οποίο αποδείχθηκε η προέλευσή του από τάφο της Μακεδονίας. Το πόρισμα αυτό είναι στη διάθεση όποιου το ζητήσει και βεβαίως στη διάθεση των ερωτώντων κ.κ. Βουλευτών». 

Στις δύο αυτές παραγράφους της απάντησης λέγονται αλήθειες, άλλα μισές.

Στην πρώτη παράγραφο, η άλλη μισή αλήθεια που δεν λέγεται, είναι -έχει δημοσιευτεί και δεν έχει διαψευστεί- ότι βασικό στοιχείο για την διεκδίκηση του στεφανιού αποτέλεσαν οι έρευνες γερμανικών και ιταλικών αστυνομικών αρχών. Οι έρευνες αυτές αποκάλυψαν ατράνταχτα στοιχεία κυκλωμάτων αρχαιοκαπηλίας που αφορούσαν και αρχαιότητες του ελλαδικού χώρου. Με βάση αυτά τα στοιχεία ξεκίνησε η διεκδίκηση των κλεμμένων  αρχαιοτήτων από το μουσείο J.P.Getty και όχι βεβαίως από την τεκμηρίωση των αρχαιολόγων. 

Αν βασικό στοιχείο των  διεκδικήσεων ήταν οι επιστημονικές τεκμηριώσεις, αρκούσαν, μόνον αυτές, για να διεκδικήσουμε χιλιάδες σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα από τα Αρχαιολογικά Μουσεία όλου του κόσμου. Αλλά δεν αρκούν!

Στη δεύτερη παράγραφο, ο κύριος Υπουργός επανέρχεται στην «πολυσέλιδη πορισματική έκθεση… η οποία αποτέλεσε το κύριο στοιχείο για την διεκδίκηση του στεφανιού… Το πόρισμα αυτό είναι στη διάθεση όποιου το ζητήσει και βεβαίως στη διάθεση των ερωτώντων κ.κ. Βουλευτών». Εδώ άλλη μισή αλήθεια είναι πως απέκρυψαν οι αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού, περιέργως, από τον κ. Μ. Λιάπη ότι έχει σχηματιστεί δικογραφία, βάσει των στοιχείων των ξένων διωκτικών αρχών, με την οποία παραπέμφθηκε στο Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων η πρώην έφορος του Μουσείου J.P.Getty, Μάριον Τρόυ, για την παράνομη αγορά του κλεμμένου στεφανιού. 

Στο φάκελο της δικογραφίας υπάρχουν τεκμήρια, μαρτυρικές καταθέσεις ανθρώπων που εμπλέκονται, φωτογραφίες. Υπάρχει η περίφημη φωτογραφία πολαρόϊντ του αρχαιοκάπηλου, με το στεφάνι στο κεφάλι. Προφανώς, την έβγαλε για να μπορεί να τεκμηριώσει την «ιδιοκτησία» του, έναντι υπολοίπων του κυκλώματος των αρχαιοκαπήλων.  

Την ύπαρξη της φωτογραφίας βεβαίωσε σε πρωινή εκπομπή της  ΕΤ3 (24.11.2007) η προϊσταμένη του Αρχαιολογικού Μουσείο Θεσσαλονίκης κυρία Πολυξένη Αδάμ-Βελένη: «τη γνωρίζει» δήλωσε «αλλά η φωτογραφία δεν αποδεικνύει τίποτε για την προέλευση του στεφανιού». Συμφωνούμε μαζί της. Αλλά η φωτογραφία, μαζί με τα υπόλοιπα στοιχεία της δικογραφίας, μήπως μπορεί να μας οδηγήσει να ανακαλύψουμε τα ίχνη των αρχαιοκαπήλων και το ταξίδι του στεφανιού; Δεν θα παρουσίαζε επιστημονικό ενδιαφέρον για τους αρχαιολόγους, η ακριβής τοποθεσία ανακάλυψης του; Τί έχουν να κρύψουν; Γιατί ενημέρωσαν πλημμελώς τον Υπουργό τους;  

Είμαι βέβαιος πως ο κύριος Υπουργός του Πολιτισμού, αν γνώριζε για την ύπαρξη του φακέλου της δικογραφίας, θα τον έθετε στη διάθεση κάθε ενδιαφερόμενου. 

Εμείς που ζητήσαμε να τοποθετηθεί το στεφάνι στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Αμφίπολης -εφ’ όσον προέρχεται από εκεί- καταλήγαμε στην επιστολή μας προς τον τότε Υπουργό Πολιτισμού κ. Γ. Βουλγαράκη ως εξής: 

«Η γνώση της ιστορίας και η ανάδειξη των τεκμηρίων της μνήμης της θεωρούμε ότι αποτελούν την καλύτερη θωράκιση του τόπου απέναντι στην άγνοια των αμαθών και την ιδιοτέλεια των αρχαιοκαπήλων, λαθρεμπόρων και αδίστακτων “φιλότεχνων”.  

Η διεκδίκηση της αλήθειας δεν κρύβει εθνικισμούς, ούτε τοπικισμούς. Δηλώνει τη βούληση για αυτογνωσία, για συμμετοχή των πολιτών στα κοινωνικά δρώμενα.   

Πιστεύω πως οι αξιότιμοι κ.κ. Βουλευτές που υπέβαλαν την ερώτηση, θα πρέπει να επανέλθουν και να ζητήσουν, συμπληρωματικά, από τον Υπουργό Πολιτισμού κ. Λιάπη να τους παραχωρήσει το φάκελο της δικογραφίας με όλα τα στοιχεία των αστυνομικών και ανακριτικών αρχών που αφορούν τη διεκδίκηση του στεφανιού, καθώς και το φάκελο της διαπραγμάτευσης με το μουσείο J.P.Getty».

Δεδομένου ότι το ως άνω άρθρο θέτει σοβαρότατα και κρίσιμα ερωτήματα,

ερωτάται ο αρμόδιος κ. Υπουργός:

1. Για ποιους λόγους, αφού ο κ. Υπουργός απαντά σε Ερώτηση και Αίτηση Κατάθεσης Εγγράφων, δεν καταθέτει, ως υποχρεούται, με βάση τον Κανονισμό της Βουλής, την «πολυσέλιδη πορισματική έκθεση» την οποία επικαλείται;

2. Τελεί σε γνώση του γεγονότος ότι έχει σχηματιστεί δικογραφία, βάση των στοιχείων των ξένων διωκτικών αρχών, με την οποία παραπέμφθηκε στο Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων η πρώην έφορος του Μουσείου J.P.Getty Μάριον Τρόυ, για την παράνομη αγορά του κλεμμένου στεφανιού; Αν ναι, γιατί δεν αναφέρεται σ’ αυτήν; Αν όχι, ποιος και γιατί του το απέκρυψε;

3. Εν τέλει, έχει καταλήξει στην διαδικασία ταυτοποίησης του χώρου προέλευσης του Στεφανιού, ώστε, με βάση επιστημονική τεκμηρίωση, να αποφασίσει για τον χώρο αποθησαυρισμού του Στεφανιού, κατά τρόπο ο οποίος να μην αδικεί την αλήθεια και τις νόμιμες προσδοκίες των ενεργών πολιτών, οι οποίοι θεωρούν ότι αυτό πρέπει να εκτεθεί στο Μουσείο της Αμφίπολης;

Ο ΕΡΩΤΩΝ ΒΟΥΛΕΥΤΗΣ

ΜΑΡΚΟΣ ΜΠΟΛΑΡΗΣ

ΠΗΓΗ